Ngọc Lâu Xuân - Án Kỷ Đạo

玉樓春 - 晏幾道 Ngọc Lâu Xuân – Án Kỷ Đạo

東風又作無情計，Đông phong hựu tác vô tình kế,

艷粉嬌紅吹滿地。Diễm phấn kiều hồng xuy mãn địa.

碧樓簾影不遮愁，Bích lâu liêm ảnh bất già sầu,

還似去年今日意。Hoàn tự khứ niên kim nhật ý.

誰知錯管春殘事，Thùy tri thác quản xuân tàn sự,

到處登臨曾費淚。Đáo xứ đăng lâm tằng phí lệ.

此時金盞直須深，Thử thời kim trản trực tu thâm,

看盡落花能幾醉!   Khán tận lạc hoa năng kỷ túy.

Chú Thích

1 Ngọc lâu xuân玉樓春: tên từ điệu, còn gọi là Mộc lan hoa木蘭花, gồm có 56 chữ chia làm 2 đoạn, mỗi đoạn 4 câu, 3 trắc vận.

2 Đông phong 東風: gió xuân.

3 Kế 計: mưu tính

4 Diễm phấn kiều hồng 艷粉嬌紅: chỉ hoa đẹp.

5 Bích lâu碧樓: lầu biếc, lầu xanh, phiếm chỉ lầu đẹp.

6 Già 遮: che khuất.

7 Hoàn 還: hãy còn.

8 Thác quản 錯管: ngộ quản 誤管, xem xét sai lầm, sai lầm.

9 Đáo xứ 到處: khắp chốn.

10 Đăng lâm 登臨: đăng sơn lâm thủy 登山臨水, đi xem phong cảnh.

11 Kim trản 金盞: chén vàng, phiếm chỉ chén uống rượu.

12 Trực tu 直須: chỉ nên, chỉ quản.

13 Thâm深: sâu, ám chỉ đầy chén rượu.

14 Lạc hoa 落花: hoa rụng.

15 Kỷ túy 幾醉: mấy lần được say sưa.

16 Hai câu chót: mượn ý bài thơ Yến Thành Đông Trang宴城東莊 của Thôi Mẫn Đồng 崔敏童 đời Đường:

“一年又過一年春, Nhất niên hựu quá nhất niên xuân,

“百歲曾無百歲人. Bách tuế tằng vô bách tuế nhân.

“能向花前幾回醉, Năng hướng hoa tiền kỷ hồi túy,

“十千沽酒莫辭貧. Thập thiên cô tửu mạc từ bần.

“Mỗi năm lại qua 1 mùa xuân,

“Đời người không ai 100 tuổi.

“Có thể đến trước hoa say mấy độ,

“10 ngàn mua rượu chớ chối bỏ nghèo.”

Dịch Nghĩa

Gió xuân lại làm một kế sách vô tình,

Hoa đẹp bị thổi rụng đầy đất.

Trên lầu bích, tấm màn không che khuất được cảnh hoa rụng buồn thảm,

(Tấm màn trên lầu bích) còn như giữ ý xuân trong ngày này năm ngoái.

Nào ai biết đã xem xét sai lầm việc hoa rụng lúc cuối xuân,

Khắp nơi đi tham quan phong cảnh từng rơi lệ (khóc xuân tàn).

Lúc này chỉ nên rót chén rượu đầy,

Xem (hoa nở và khóc) hoa rụng, (cuộc đời bi hoan đoản tạm) có được mấy lúc say sưa.

Phỏng Dịch

1 Ngọc Lâu Xuân – Gió Xuân Vô Tình

Gió xuân lại tính vô tình thế.

Đầy đất cánh hồng rơi phấn nhụy.

Bóng màn lầu bích chẳng che sầu,

Cũng tựa hôm nay năm ngoái ý.

 

Ai hay sai lạc xuân tàn tệ.

Khắp chốn lên cao phí giọt lệ.

Lúc này nên rót chén vàng đầy.

Xem hết hoa rơi bao túy lúy.

 

2 Gió Xuân Vô Tình

Gió xuân lại đã quá vô tình,

Đầy đất rụng rơi hoa đẹp xinh.

Lầu biếc màn thưa sầu thấu ảnh,

Ngày này năm ngoái ý loanh quanh.

Nào ai đã biết lỡ tàn xuân,

Khắp chốn nước non phí lệ buồn.

Rót rượu chén đầy trong lúc ấy,

Nhìn xem hoa rụng say bao lần!

HHD 8-2019

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Ngọc Lâu Xuân

 

Gió xuân lập lại vô tình cách

Hoa đẹp, hoa xinh rơi ngập đất

Lầu biếc màn che chẳng khuất sầu

Tựa như năm ngoái ngày này thật

 

Nào ai xem xét xuân tàn hết

Khắp chốn tham quan từng lệ rớt

Chén rượu lúc này rót thật đầy

Hoa rơi nhìn tận, say bao chập!

 

Lộc Bắc

Oct20

 

Bản Dịch của Tự Yên

 

 XUÂN TRÊN LẦU NGỌC

 

Gió xuân sao khéo vô tình thật

Nỡ thổi cho hoa rơi ngập đất

Tấm màn như giữ ý xuân xưa

Không nỡ làm hoa tàn bị khuất

 

Cuối xuân hoa rụng đừng suy xét

Bao kẻ thương hoa còn nuối tiếc

Bọn ta nên rót rượu cho đầy

Đặng ngắm cuộc đời xem mấy lúc.

 

                           Tự-Yên 01/1/2022