Ức Tần Nga - Lý Chi Nghi

憶秦娥 - 李之儀  Ức Tần Nga – Lý Chi Nghi

用太白韻 Dụng Thái Bạch vận

 

清溪咽。                      Thanh khê yết.

霜風洗出山頭月。     Sương phong tẩy xuất sơn đầu nguyệt.

山頭月。                      Sơn đầu nguyệt.

迎得雲歸，                 Nghinh đắc vân quy,

還送雲別。                 Hoàn tống vân biệt.

 

不知今是何時節。     Bất tri kim thị hà thời tiết.

凌歊望斷音塵絕。     Lăng Hiêu vọng đoạn âm trần tuyệt.

音塵絕。                      Âm trần tuyệt.

帆來帆去，                 Phàm lai phàm khứ,

天際雙闕。                 Thiên tế song khuyết.

 

Chú Thích

1- Ức tần nga 忆秦娥: tên từ bài. Tên khác là “Tần lâu nguyệt 秦樓月”, “Bích vân thâm 碧雲深”, “Bích vân mộ hợp 碧雲暮合”, “Song hà diệp 雙荷葉”, “Bồng lai các 蓬萊閣”, “Hoa thâm thâm 花深深”. Truyền thuyết cho rằng Lý Bạch đã sáng tác ra điệu này. Bài này có 46 chữ, có khi trắc vận, có khi bình vận hoặc có cả trắc, bình vận trong một bài. Thường có thêm điệp vận. Cách luật:

 

X X T vận

X B X T B B T vận

B B T điệp vận

X X X X cú

X X B T vận

 

X B X T X B T vận

X B X T B B T vận

B B T điệp vận

X B X T cú

X X B T vận

 

2- Thanh khê 清溪: suối trong.

3- Yết 咽: nức nở, róc rách.

4- Sương phong 霜風: gió lạnh.

5- Tẩy xuất 洗出: rửa giải, elute.

6- Sơn đầu 山頭: đỉnh núi.

7- Hoàn 還: còn, hãy còn.

8- Thời tiết 時節: nhiệt độ không khí nóng hay lạnh, trời mưa hay nắng.

9- Lăng Hiêu 凌歊: tức Lăng Hiêu đài 凌歊台, thuộc tỉnh An Huy 安徽, TH. Vua Tống Hiếu Võ đế Lưu Tuấn 宋孝武帝劉駿 đời Nam Triều 南朝 từng xây dựng cung tránh nóng bức ở đây.

10- Vọng đoạn 望斷: nhìn thật xa.

11- Âm trần 音塵 = âm tín 音信: tin tức.

12- Tuyệt 絕: mất hẳn, dứt hẳn, ngừng hẳn.

13- Phàm 帆: buồm, đại chỉ thuyền.

14- Thiên tế 天際: chân trời.

15- Song khuyết 雙闕: tức là cung khuyết 宮闕, cửa cung vua, đại chỉ cung vua.  

 

Dịch Nghĩa

Suối trong róc rách,

Gió lạnh (thổi tan mây) hiện ra trăng trên đầu núi.

Trăng đầu núi.

Nghinh đón mây về,

Còn đưa tiễn mây đi.

 

Không biết bây giờ thời tiết thế nào.

Nhìn thật xa nơi tháp Lăng Hiêu không thấy tin tức gì cả.

Không tin tức gì cả.

Thuyền buồm đến thuyền buồm đi,

Cung vua ở nơi chân trời.

 

Phỏng Dịch

1 Ức Tần Nga - Nhớ Thành Đô

 

Suối róc rách,

Gió sương rửa sạch đầu non nguyệt.

Đầu non nguyệt.

Trăng đón mây về,

Cùng mây ly biệt.

 

Bây giờ ai biết đâu thời tiết,

Lăng Hiêu nhìn tận không tin biết.

Không tin biết.

Buồm đi buồm đến,

Cung vua xa tít.　　

2 Nhớ Thành Đô

Suối reo róc rách âm vang

Gió sương gột sạch trăng vàng đầu non.

Mây về tụ với trăng tròn,

Cùng mây ly biệt trăng còn treo cao.

 

Bây giờ thời tiết ra sao,

Lăng Hiêu trông vọng hôm nào vắng tin.

Cánh buồm đi, đến liên miên,

Đế vương cung khuyết thiên biên cách vời. 

HHD 08-2021