Tây Giang Nguyệt - Tân Khí Tật 2

西江月 - 辛棄疾  Tây Giang Nguyệt – Tân Khí Tật

漁父詞  Ngư phụ từ

 

千丈懸崖削翠，         Thiên trượng huyền nhai tước thúy,

一川落日鎔金。         Nhất xuyên lạc nhật dung kim.

白鷗來往本無心。     Bạch âu lai vãng bản vô tâm.

選甚風波一任。         Tuyển thậm phong ba nhất nhậm.

 

別浦魚肥堪膾，         Biệt phố ngư phì kham quái,

前村酒美重斟。         Tiền thôn tửu mỹ trùng châm.

千年往事已沈沈。     Thiên niên vãng sự dĩ trầm trầm.

閒管興亡則甚。        Nhàn quản hưng vong tắc thậm.

 

Chú Thích

1- Tây Giang Nguyệt 西江月: nguyên la bài hát của Đường giáo phường, sau dùng làm từ điệu. Điệu này có 50 chữ, 2 đoạn, mỗi đoạn 2 bình vận và 1 hoặc 2 diệp vận (cùng vận nhưng khác thanh). Cách luật:

 

X T X B X T cú

X B X T B B vận

X B X T T B B vận

X T X B X T diệp vận

 

X T X B X T cú

X B X T B B vận

X B X T T B B vận

X T X B X T diệp vận

 

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

 

2- Huyền nhai 懸崖: vách núi dựng đứng.

3- Tước thúy 削翠 = 峭翠: ngọn núi chót vót xanh biếc.

4- Nhất xuyên一川: đầy sông.  

5- Lạc nhật 落日: ngày tàn, mặt trời xế bóng, mặt trời sắp lặn.

6- Dung kim 鎔金: vàng hay chất kim thuộc bị nung chẩy.

7- Tuyển thậm 選甚: không kể thế nào.  

8- Nhất nhậm 一任: mặc kệ, tùy ý.

9- Biệt phố 別浦: chỗ sông đổ ra biển đổ vào dòng sông khác, hoặc đơn giản hơn là “bến sông”.  

10- Quái (khoái) 膾: thái thịt, cá thành từng miếng mỏng.

11- Trùng châm重斟: rót rượu lần nữa.

12- Trầm trầm 沉沉: chìm xa, mai một.

13- Nhàn quản 閒管: không lo hay lo đến cũng chẳng sao.

14- Tắc thậm 則甚: làm cái gì.

 

Dịch Nghĩa

Lời ngư ông

Vách núi cao ngàn trượng chót vót xanh biếc,

Đầy sông mầu vàng chẩy khi mặt trời lặn.

Chim bạch âu bay qua bay lại vốn là tự nhiên.

Không kể thế nào, sóng gió không dự liệu được.

 

Ở bến sông cá béo, khó cưỡng phải thái ra ăn,

Rót thêm nữa rượu ngon mua từ thôn trước.

Chuyện cũ từ ngàn năm đã chìm sâu (vào quên lãng),

Lo đến chuyện hưng vong làm cái gì.

 

Phỏng Dịch

Tây Giang Nguyệt - Lời Ngư Phủ

 

Vách núi nhọn xanh ngàn trượng,

Chiều về sông nhuộm mầu vàng.

Chim câu qua lại vốn không màng,

Chẳng kể gió mưa ai quản.

 

Bến nước cá ngon khó cưỡng,

Làng bên rượu quý thêm tràn.

Ngàn năm chuyện cũ đã suy tàn,

Để mặc hưng vong quên lãng.

 

HHD 01-2022