楓 橋 夜泊 - 張繼 Phong Kiều Dạ Bạc - Trương Kế
月落烏啼霜滿天,Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên,
江楓漁火對愁眠。Giang phong ngư hỏa đối
sầu miên.
姑蘇城外寒山寺,Cô Tô thành ngoại Hàn
San Tự,
夜半鐘聲到客船。Dạ bán chung thanh
đáo khách thuyền.
1- Bài thơ miểu thuật
tình cảm nhớ quê hương của tác giả Trương Kế.
2- Phong kiều楓 橋: tên cây cầu ngày
nay ở tỉnh Tô Châu, TH.
3- Dạ bạc夜泊: ban đêm đậu thuyền
tại bến sông.
4- Ô đề烏啼: tiếng quạ kêu. Cũng
có thuyết nói đay là tên 1 thị trấn là Ô Đề trấn烏啼鎮.
5- Ngư hỏa漁火: đèn trên thuyền của
dân chài lưới. Cũng có thuyết cho là chữ này ám chỉ người đánh cá :"Hỏa =
hỏa bạn 伙伴".
6- Đối sầu miên對愁眠: nhân cách hóa 2 chữ
giang phong và ngư hỏa. Cũng có thuyết cho là "Sầu miên愁眠" là tên 1 ngọn
núi đối diện với chùa Hàn San.
7- Cô Tô姑蘇: tức là Tô Châu蘇州. Phiá tây nam thành
Tô Châu có 1 ngọn núi tên là Cô Tô vì vậy người ta thường gọi Tô châu là Cô tô.
8- Hàn sơn tự寒山寺: tên chùa ở phụ cận
phong kiều, xây từ đời nhà Lương. Đến đời nhà Đường có vị sư trụ trì tên là Hàn
Sơn vì vậy người ta gọi là chùa Hàn sơn từ đấy. Cũng có thuyết cho là chữ
"hàn sơn" phiếm chỉ ngọn núi lạnh đầy mà không phải tên chùa. Ngôi
chùa được trùng tu lần cuối sau thời Thái Bình Thiên Quốc. Cái chuông bị quân
Nhật đem đi mất trong thời đệ nhị thế chiến. Hiện nay không biết lạc nơi đâu.
9- Dạ bán chung
thanh: tiếng chuông nửa đêm. Rất nhiều thi nhân kể cả Âu Dương Tu phê bình câu
này cho rằng làm gì có chùa nào gõ chuông vào nửa đêm. Hiện nay ở Tô châu và phụ
cận, các chùa có tập quán đánh chuông vào nửa đêm gọi là "Vô thường chung 無常鐘".
Dịch Nghĩa
Đêm đậu thuyền ở
Phong Kiều
Trăng xế quạ kêu
sương đầy trời,
Cây phong ở bến sông
và đèn chài lưới đối nhau ngủ buồn bã.
Chùa Hàn San ở ngoài
thành Cô Tô,
Nửa đêm tiếng chuông
vọng đến thuyền khách.
Phỏng Dịch
Thuyền Đậu Cầu
Phong
Trăng xế quạ kêu sương
khắp miền,
Đèn chài cây bến ngủ
triền miên.
Cô Tô sông nước Hàn
San tự,
Vọng tiếng chuông đêm đến
khách thuyền.
HHD
Bản dịch của Trần Trọng
San:
Trăng
tà tiếng quạ vẳng sương rơi
Sầu đượm hàng phong giấc lửa chài
Ngoài lũy Cô Tô chùa vắng vẻ
Nửa đêm chuông vẳng đến thuyền ai.
Sầu đượm hàng phong giấc lửa chài
Ngoài lũy Cô Tô chùa vắng vẻ
Nửa đêm chuông vẳng đến thuyền ai.
Bản
dịch của Trần Trọng Kim:
Quạ
kêu, trăng lặn, sương rơi
Lửa chài, cây bãi đối người nằm co
Con thuyền đậu bến Cô Tô
Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San
Lửa chài, cây bãi đối người nằm co
Con thuyền đậu bến Cô Tô
Nửa đêm nghe tiếng chuông chùa Hàn San
No comments:
Post a Comment