Hoàng Hạc Lâu - Thôi Hiệu

Thôi Hiệu người Biện Châu nay thuộc tỉnh Hà Nam, đậu tiên sĩ đời Đường. Trên đường đời ông mang tiếng là người lỗi đạo vợ chồng, thay đổi vợ như đổi áo nhưng trên thi đàn ông rất nổi tiếng với bài thơ vịnh Hoàng Hạc Lâu. Hoàng Hạc lâu nay ở tỉnh Võ Hán, trên núi Hoàng Hạc Sơn, bên bờ sông Trường Giang. Truyện cổ nói rằng tiên ông Tử An và Phí văn Vĩ thường cưỡi hạc đến đây chơi, tạo nên nhiều chuyện ly kỳ.   

                                                                                      

黃鶴樓 -  崔 顥       Hoàng Hạc Lâu  -  Thôi Hiệu 

昔人已乘黃鶴去，         Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ,

此地空余黃鶴樓。         Thử địa không dư hoàng hạc lâu,

黃鶴一去不復返，         Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản,   

白雲千載空悠悠。         Bạch vân thiên tải không du du.  

晴川歷歷漢陽樹，         Tình xuyên lịch lịch Hán Dương thụ,    

芳草萋萋鸚鵡洲。         Phương thảo thê thê Anh Vũ châu.  

日暮鄉關何處是，         Nhật mộ hương quan hà xứ thị,    

煙波江上使人愁。         Yên ba giang thượng sử nhân sầu.

Chú Thích

1- Hoàng hạc lâu黃鶴樓: Ngôi lầu xây từ thời trung cổ, trên núi ở tỉnh Hồ Bắc, TH, nhìn xuống sông Trường giang.

2- Không du du空悠悠: khung trời thăm thẳm, (mây) tự lững lờ.

3- Hán Dương漢陽: tên đất ở TH.

4- Lịch lịch歷歷: rõ ràng có thể đếm từng cây.

5- Anh Vũ鸚鵡: tên đất ở TH.

6- Thê thê萋萋: hình dung cây cỏ tốt tươi.

7- Hương quan鄉關: cổng làng, ở đây chỉ quê hương cố lý.

8- Hà xứ thị何處是: là chốn nào?

9- Yên ba煙波: khói sóng,  sóng và khói sương mây trên mặt sông.

Dịch nghĩa:

Người xưa đã cưỡi hạc vàng đi, 

Đất này còn lại lầu Hoàng hạc,    

Hoàng hạc một đi không trở lại,

Mây trắng ngàn năm man mát buồn.    

Sông quang đãng trải dài cây ở Hán Dương,

Cỏ thơm ảm đạm bên đất Anh Vũ.    

(Nay đất Anh Vũ đã chìm dưới nước sông Trường Giang)

Buổi chiều không nhìn thấy cổng làng,     

Khói và sóng trên sông làm buồn lòng người.

Phỏng Dịch:

Hoàng Hạc Lâu     

Người xưa cưỡi hạc bay đi mất

Còn lại chốn này hoàng hạc lâu.

Hoàng hạc một đi không trở lại,

Bạch vân muôn thuở vẫn bay cao.

Hán Dương sông tạnh cây xanh ngát,

Anh Vũ cỏ thơm đất đẹp mầu.

Chiều xuống cố hương chìm khuất bóng,

Trên sông khói sóng chạnh u sầu.

HHD 2015

Cảm Đề truyền thuyết Hoàng Hạc Lâu:

Tiên ông thường cưỡi hạc về đây,  

Uống rượu đánh cờ cùng giải khuây,

Vẽ hạc lên tường làm phép lạ,

Cưỡi chim bay tít tận trời mây.

Lầu xưa Hoàng Hạc vẫn còn trơ, 

Dựa vách núi cao vút sững sờ,

Nhìn xuống dòng sông thăm thẳm ấy,

Nước trôi mây nổi những chiều mơ.       

Sương mờ khói nhạt trên sông vắng,

Thấp thoáng thuyền ai bóng tịch dương.

Lữ khách dừng chân trời với nước,

Mộng xưa tàn tạ gợi buồn thương.               

HHD 2015

Bản dịch của Tản Đà 

Hạc vàng ai cưỡi đi đâu?

Mà đây Hoàng Hạc riêng lầu còn trơ

Hạc vàng đi mất từ xưa

Nghìn năm mây trắng bây giờ còn bay

Hán Dương sông tạnh cây bày

Bãi xa Anh Vũ xanh dày cỏ non

Quê hương khuất bóng hoàng hôn

Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai

Bản dịch của Ngô Tất Tố

Người xưa cưỡi hạc đã cao bay

Lầu hạc còn suông với chốn này

Một vắng hạc vàng xa lánh hẳn

Nghìn năm mây bạc vẩn vơ bay

Vàng gieo bến Hán, ngàn cây hửng

Xanh ngát châu Anh, lớp cỏ dày

Hoàng hôn về đó quê đâu tá?

Khói sóng trên sông não dạ người.

Ca khúc: Hoàng Hạc Lâu

Ca sĩ: Phạm quảng Tuệ

Ngôn ngữ: Phổ thông.

https://www.youtube.com/watch?v=HvzaSqIiLiM