Nữ Quan Tử - Vi Trang

女冠子 - 韋莊  Nữ Quan Tử - Vi Trang

其一                    Kỳ 1

四月十七，        Tứ nguyệt thập thất,

正是去年今日，Chính thị khứ niên kim nhật,

別君時。            Biệt quân thì.                         

忍淚佯低面，    Nhẫn lệ dương đê diện,

含羞半斂眉。    Hàm tu bán liễm mi.

不知魂已斷，    Bất tri hồn dĩ đoạn,

空有夢相隨。    Không hữu mộng tương tùy.

除卻天邊月，    Trừ khước thiên biên nguyệt,

沒人知。            Một nhân tri.

其二                    Kỳ 2

昨夜夜半，        Tạc dạ dạ bán,

枕上分明夢見。Chẩm thượng phân minh mộng kiến.

語多時，            Ngữ đa thì,

依舊桃花面，    Y cựu đào hoa diện,

頻低柳葉眉.       Tần đê liễu diệp mi.

半羞還半喜，    Bán tu hoàn bán hỷ,

欲去又依依。    Dục khứ hựu y y.

覺來知是夢，    Giác lai tri thị mộng,

不勝悲。            Bất thăng bi.

Chú Thích

1- Nữ quan tử女冠子: tên từ điệu, 51 chữ, 2 đoạn, đoạn trên có 5 câu 2 trắc vận và 2 bình vận, đoạn dưới có 4 câu và 2 bình vận.
     Bài này Vi Trang làm để thương nhớ người thiếp yêu quý bị nhà vua cưỡng bách phải cho nhập cung (làm hầu thiếp cho vua). Kỳ 1 nói về nỗi lòng của người thiếp. Kỳ 2 mượn giấc mở để tả nỗi nhớ của Vi Trang.

2- Quân 君: chỉ tác giả.

3- Nhẫn lệ 忍淚: nhịn, kìm hay cầm nước mắt.

4- Dương đê diện 佯低面: giả vờ cúi mặt xuống.

5- Hàm Tu 含羞: xấu hổ, mắc cỡ.  

6- Liễm mi 斂眉: chau mày.

7- Hồn dĩ đoạn 魂已斷: nói cách khác là tiêu hồn: mất hồn, hồn tan biến mất.

8- Liễu diệp mi 柳葉眉: chân mày lá liễu. Tần đê liễu diệp mi: mấy lần cúi mặt.

9- Y Y 依依: lưu luyến không rời. 

10- Thăng 勝: hết.

Dịch Nghĩa

Từ điệu Nữ quan tử của Vi Trang

Kỳ 1

Tháng tư mười bẩy,

Chính là năm ngoái hôm nay.

Lúc từ biệt chàng,

Vờ cúi mặt (để) cố cầm nước mắt.

Hơi chau mày (vì) tủi hổ,

Không biết hồn (mình) đã tan nát,

Chỉ còn theo nhau trong mộng (mà thôi).

Trừ ra vầng trăng xa thẳm,

Không ai biết (nỗi lòng của thiếp)

Kỳ 2

Nửa đêm hôm qua,

Rõ ràng trên gối (đang nằm ngủ) mơ thấy.

Nói (với nhau) nhiều lời,

Mặt (nàng) đẹp như hoa đào khi xưa.

Đôi lần làn mi lá liễu xụp xuống (cúi mặt xuống),

Nửa thẹn và nửa mừng,

Muốn đi nhưng lưu luyến không rời.

Tỉnh ngủ mới biết chỉ là giấc mộng,

Lòng buồn vô hạn.

Phỏng Dịch

1 Nữ Quan Tử kỳ 1 - Lúc Chia Tay

Tháng tư mười bẩy,

Chính là ngày này năm ngoái,

Lúc chia tay.

Nén khóc vờ cúi mặt,

Thẹn thùng sẽ cau mày.

Không biết hồn đã mất,

Chỉ còn mộng đắm say.

Trừ vầng trăng xa thẳm,

Không ai hay.

2 Lúc Chia Tay

Hôm nay mười bẩy tháng tư,

Ngày này năm ngoái em từ biệt anh.

Cúi đầu giấu lệ long lanh,

Cau mày tủi hổ thôi đành hồn tan.

Từ nay trong mộng gặp chàng,

Bên trời chỉ bóng trăng vàng dõi soi.

Nỗi lòng không ngỏ với ai.

1 Nữ Quan Tử kỳ 2- Mộng Thấy Người

 

Lúc nửa đêm hôm ấy,

Trên gối rõ ràng mộng thấy,

Nói nhiều lời.

Vẫn đào hoa nét mặt,

Đôi mi liễu buông lơi.

Nửa mừng và nửa thẹn,

Muốn đi nhưng chẳng rời.

Tỉnh giấc biết là mộng,

Buồn chơi vơi.

 

2 Mộng Thấy Người

Nửa đêm hôm trước thấy người,

Rõ ràng bên gối trao lời trong mơ.

Hoa đào sắc diện như xưa,

Làn mi lá liễu thẫn thờ đôi khi.

Mừng, thẹn, cố nán chưa đi

Tỉnh ra mới biết mộng về chơi vơi.

Lòng buồn dằng dặc khôn nguôi.

HHD 12- 2018