Thái Tang Tử - Âu Dương Tu

採桑子 - 歐陽修  Thái Tang Tử - Âu Dương Tu

Kỳ 2

 

畫船載酒西湖好，Họa thuyền tái tửu Tây hồ hảo,

急管繁弦，                 Cấp quản phồn huyền,

玉盞催傳，                 Ngọc trản thôi truyền,

穩泛平波任醉眠。Ổn phiếm bình ba nhậm túy miên.

 

行雲卻在行舟下，Hành vân khước tại hành chu hạ,

空水澄鮮，                 Không thủy trừng tiên,

俯仰留連，                 Phủ ngưỡng lưu liên,

疑是湖中別有天。Nghi thị hồ trung biệt hữu thiên.

 

Chú Thích

1 Thái tang tử 采桑子: tên từ bài, gồm 44 chữ, đoạn trước và đoạn sau đều có 4 câu, 3 bình vận. Cách luật:

 

X B X T B B T cú

X T B B vận

X T B B vận

X T B B X T B vận

　　

X B X T B B T cú

X T B B vận

X T B B vận

X T B B X T B vận

 

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

 

2 Họa thuyền 畫船: thuyền trang trí mỹ lệ.

3 Tái 載: chuyên chở, đầy rẫy.

4 Tây hồ 西湖: Tây hồ ở Dĩnh châu 潁州, tỉnh An Huy 安徽, TH.

5 Cấp quản 急管: tiếng sáo nhanh gấp.

6 Phồn huyền 繁弦: tiếng đàn phong phú.

7 Cấp quản phồn huyền 急管繁弦: là thành ngữ chỉ âm nhạc náo nhiệt phong phú đa dạng. Trong bài từ “Tống thần 送神” của Vương Duy 王维 có câu “Bi cấp quản hề tư phồn huyền 悲急管兮思繁弦: Buồn bã tiếng sáo gấp rút chừ ưu sầu tiếng đàn phong phú”.

8 Ngọc trản 玉盞: chén quý giá để uống rượu.

9 Thôi 催: giục dã.

10 Ổn phiếm 穩泛: con thuyền bình ổn trôi nổi trên mặt hồ.

11 Bình ba 平波: sóng phẳng lặng.

12 Nhậm (nhiệm) 任: để cho.

13 Hành vân 行雲: mây bay.

14 Hành vân khước tại hành chu hạ 行云却在行舟下: ảnh của mây phản chiếu trên mặt nước mường tượng như nằm dưới con thuyền đang trôi.

15 Không thủy 空水: thiên không và mặt nước.

16 Không thủy trừng tiên 空水澄鲜: trời không và mặt nước đều trong vắt.

17 Phủ ngưỡng 俯仰: cúi xuống xem và ngửa cổ nhìn.

18 Lưu liên 留連: liên tiếp một lúc, cùng một lúc.

19 Nghi thị 疑是: nghi rằng.

 

Dịch Nghĩa

Chiếc thuyền chở đầy rượu trên hồ Tây cảnh đẹp,

Tiếng đàn sáo hòa nhạc náo nhiệt,

Chén rượu không ngớt chuyền tay.

Thuyền nổi trôi bình ổn, sóng lặng mặc khách say nằm ngủ.

 

Bóng mây trên mặt nước như nằm dưới con thuyền,

Thiên không và mặt nước trong vắt,

Trông lên trời và nhìn xuống mặt nước cùng một lúc xem,

Khiến người nghi rằng trong hồ có một bầu trời riêng biệt.

 

Phỏng Dịch

1 Thái Tang Tử - Đi Chơi Hồ Tây

 

Thuyền hoa chở rượu Tây hồ đẹp,

Tiêu sáo đàn dây.

Chén ngọc chuyền tay.

Sóng lặng thuyền êm tùy ngủ say.

 

Mây bay lại dưới thuyền đi ấy,

Trong vắt hồ mây.

Ngửa cúi nhìn ngay.

Trời ở trong hồ nghi có đây.

 

2 Đi Chơi Tây Hồ

 

Thuyền hoa đầy rượu đẹp hồ Tây,

Đàn sáo nhặt khoan khúc nhạc hay.

Chén rượu không ngừng giục uống cạn,

Túy ông sóng lặng giấc nồng say.

 

Thuyền trôi đè sấp bóng mây bay,

Trong vắt trời không mặt nước đầy.

Nhìn xuống trông lên cùng lúc ấy,

Giữa hồ hẳn chứa cảnh trời mây.

 

HHD 9-2020

 

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Thái Tang Tử, kỳ 2

 

1-     

Hồ tây đẹp, thuyền hoa chở rượu

Đàn sáo cao bay

Chén ngọc truyền tay

Sóng lặng thuyền yên mặc khách say

 

Bóng mây dưới mạn chui thuyền nhỏ

Trời nước trong, đầy

Cúi, ngẩng xem hoài

Nghi rằng, trong hồ trời riêng tây!

 

2-     

Thuyền chở rượu hồ tây

Đàn sáo tiếng cao bay

Truyền tay nhau chén ngọc

Sóng lặng ru khách say

 

Bóng mây luồn thuyền nhỏ

Trời nước thảy trong đầy

Cúi, ngẩng so nhiều bận

Trong nước, trời riêng tây!?

 

Lộc Bắc

Sept20