Thánh Vô Ưu - Âu Dương Tu

聖無憂 - 歐陽修  Thánh Vô Ưu – Âu Dương Tu

 

世路風波險，             Thế lộ phong ba hiểm,

十年一別須臾。         Thập niên nhất biệt tu du.

人生聚散長如此，Nhân sanh tụ tán trường như thử,

相見且歡娛。             Tương kiến thả hoan ngu.

 

好酒能消光景，         Hảo tửu năng tiêu quang cảnh,

春風不染髭鬚。         Xuân phong bất nhiễm tỳ tu.

爲公一醉花前倒，Vi công nhất túy hoa tiền đảo,

紅袖莫來扶。             Hồng tụ mạc lai phù.

 

Chú Thích

Thánh vô ưu 聖無憂: tên từ bài, nguyên là ca khúc “Ô dạ đề烏夜啼” của Đường giáo phường 唐教坊 (ban nhạc trong đời nhà Đường). Bài này có 47 chữ, đoạn trước và đoạn sau đều có 4 câu, 2 bình vận. Cách luật:

 

T T B B T cú

X B T T B B vận

X B X T B B T cú

X T T B B vận

 

X T X B X T cú

X B X T B B vận

X B X T B B T cú

X T T B B vận

 

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

 

2 Thế lộ 世路: đường đời.

3 Tu du 须臾: chốc lát.

4 Thả 且: hãy.

5 Hoan ngu 歡娛: vui sướng.

6 Quang cảnh 光景: quang âm, thời khắc, thời gian, thời quang.

7 Tỳ tu 髭鬚: râu, ở trên môi gọi là tỳ 髭, ở dưới môi gọi là tu 鬚.

8 Vi 爲: vì.

9 Nhất túy 一醉: uống say.

10 Hồng tụ 紅袖: tay áo mầu hồng của nữ giới, mượn để chỉ mỹ nhân.

11 Phù 扶: dìu, đỡ.

12 Hồng tụ mạc lai phù 紅袖莫來扶: mượn ý câu thơ của Bạch Cư Dị 白居易:

“今夜還先醉，Kim dạ hoàn tiên túy, đêm nay hãy say trước đã,

“應煩紅袖扶。Ưng phiền hồng tụ phù. Nên phiền mỹ nhân dìu”

 

Dịch Nghĩa

Đường đời sóng gió hiểm ác,

Sau khi ly biệt chốc lát đã 10 năm.

Người đời xa cách nhau dài như thế,

Lúc gặp nhau hãy vui sướng đi.

 

Rượu ngon có thể tiêu trừ được thời gian,

Gió xuân không (thổi bụi) làm vấy bẩn bộ râu (của ta).

Vì anh ta sẽ uống say nằm ngã trước khóm hoa,

Mỹ nữ (ca nữ giúp vui trong bữa tiệc rượu) chớ lại đỡ ta nhé.

 

Phỏng Dịch

1 Thánh Vô Ưu - Đường Đời

 

Sóng gió đường đời hiểm,

Mười năm giã biệt trôi qua.

Người đời cách biệt dài lâu vậy,

Gặp nhau hãy vui hòa.

 

Rượu quý tiêu trừ thời khắc,

Gió xuân chẳng lấm râu nhòa.

Vì anh say khướt bên hoa ngã,

Mỹ nữ chớ nâng ta.

 

2 Đường Đời

 

Đường đời sóng gió hiểm nguy,

Mười năm chốc lát biệt ly xa vời.

Người đời tụ tán thế thôi,

Gặp nhau mấy lúc, hãy vui sướng tràn.

 

Rượu ngon dễ giết thời gian,

Bộ râu không nhiễm, gió xuân không vờn.

Vì anh say khướt miên man,

Trước hoa nằm ngã chẳng màng ai nâng.

 

HHD 9-2020

 

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Thánh Vô Ưu

 

1-     

Đường đời sóng gió hiểm

Ly biệt thoáng mười năm trời

Đời người tan hợp dài như thế

Gặp nhau hãy vui chơi

 

Rượu ngon thời gian quên lãng

Gió xuân chẳng bẩn râu dài

Vì anh, trước hoa ta say ngã

Mỹ nhân đến nâng vai!

 

2-     

Đường đời sóng gió hiểm thay

Biệt ly thoáng đã vượt ngoài mười niên

Đời người nào khác như trên

Gặp nhau ta hãy vui lên, sướng tràn

 

Rượu ngon quên lãng thời gian

Gió xuân chẳng thể bẩn làn râu ta

Vì anh, say ngã trước hoa

Ca nhi, mỹ nữ giúp qua cơn này!

 

Lộc Bắc

Sept20