Thái tang tử - Án Kỷ Đạo

采桑子 - 晏幾道   Thái Tang Tử - Án Kỷ Đạo

 

西樓月下當時見，Tây lâu nguyệt hạ đương thời kiến,

淚粉偷勻。                 Lệ phấn thâu quân.

歌罷還顰。                 Ca bãi hoàn tần.

恨隔爐煙看未真。Hận cách lô yên khán vị chân.

 

別來樓外垂楊縷，Biệt lai lâu ngoại thùy dương lũ,

幾換青春。                 Kỷ hoán thanh xuân.

倦客紅塵。                 Quyện khách hồng trần.

長記樓中粉淚人。Trường ký lâu trung phấn lệ nhân.

 

Chú Thích

1- Thái tang tử 采桑子: tên từ bài, còn gọi là xú nô nhi 醜奴兒, la phu mi 羅敷媚, trung lữ cung 中呂宮, gồm 44 chữ, đoạn trước và đoạn sau đều có 3 bình vận. Cách luật:

 

X B X T B B T cú

X T B B vận

X T B B vận

X T B B X T B vận

　　

X B X T B B T cú

X T B B vận

X T B B vận

X T B B X T B vận

 

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

 

2- Tây lâu 西樓: lầu tây, văn chương xưa thường dùng chữ tây lâu, tây sương 西厢 hay tây song 西窗để chỉ nơi tiệc tùng, hẹn hò. Nghe ca hát.

3- Đương thời 當時: lúc đó.

4- Quân 勻: trong bài từ này chữ quân có nghĩa là thoa phấn hóa trang như quân diện 匀面, quân hồng trang 匀紅妝, quân hồng điểm thúy 匀紅點翠.

5- Lệ phấn thâu quân 泪粉偷匀: ý nói lau nước mắt làm nhòe phấn trên mặt rồi kín đáo thoa phấn khác lên.

6- Hoàn tần 還颦: lại nhăn mày. Văn chương xưa thường dùng chữ Tần để chỉ nội tâm ưu sầu buồn bã.

7- Lô yên 爐煙: khói từ lư đốt hương thơm.

8- Biệt lai 別來: từ hồi ly biệt đến nay.

9- Thùy dương 垂楊: cây dương liễu có cành mềm rủ xuống.

10- Lũ 縷: từng cành, từng sợi.

11- Kỷ hoán 幾換: mấy lần thay đổi.

12- Thanh xuân 青春: chỉ mùa xuân và cũng chỉ tuổi niên thiếu.

13- Quyện khách 倦客: người khách mệt mỏi, tác giả tự xưng

14- Quyện khách hồng trần 倦客紅塵: người lữ khách đã mỏi mệt vì bôn ba chốn bụi trần.

 

Dịch Nghĩa

Lúc đó gặp nhau ở lầu tây dưới ánh trăng (gặp người ca nữ trong bữa tiệc rượu),

Cô kín đáo lau nước mắt trên mặt phấn rồi kín đáo thoa phấn khác lên.

Ca hát xong, cô vẫn còn nhăn mày sầu muộn.

Tiếc là vì cách khói từ lư hương làm tôi không nhận rõ (dung nhan và nội tâm đau buồn của cô).

 

Từ hồi ly biệt đến nay, những cành dương liễu ở ngoài cửa lầu,

Đã thay đổi mấy mùa xuân.

Tôi đã mệt mỏi vì bôn ba đây đó.

Vẫn luôn nhớ tới người má phấn rơi lệ trên lầu tây (cùng là bôn ba lưu lạc nhân).

 

Phỏng Dịch

1 Thái Tang Tử - Thoáng Gặp Năm Xưa

 

Lầu tây trăng sáng khi trông thấy,

Lệ phấn tần ngần.

Ca dứt buồn dâng.

Hận cách lư hương chẳng rõ thân.

 

Biệt rồi cành liễu ngoài lầu ấy,

Đổi lá vài xuân.

Khách mỏi hồng trần.

Nhớ mãi lầu xưa phấn lệ nhân.

 

2 Thoáng Gặp Năm Xưa

 

Trăng sáng lầu tây lúc gặp người,

Nhẹ lau giọt lệ phấn bờ môi.

Vừa xong khúc hát buồn mi mắt,

Mờ thoáng lư hương hận cách vời.

 

Từ đấy xa nhau đã mấy xuân,

Thùy dương đổi lá biết bao lần.

Bôn ba trần thế đời tro bụi,

Còn nhớ lầu xưa phấn lệ nhân.

 

HHD 12-2020

 

Thái Tang Tử

 

1-     

Lầu tây dưới nguyệt đương thời thấy

Phấn nhòa bồi dần

Hát dứt, mày nhăn

Tiếc hương khói chẳng rõ thật chân

 

Ngoài lầu ly biệt hàng dương liễu

Thay đổi bao xuân

Khách mỏi bụi trần

Luôn nhớ trên lầu phấn nhòa thân!

 

2-     

Lầu tây dưới nguyệt thấy

Phấn nhòa lệ bồi dần

Mày nhăn khi hát dứt

Khói hương che giả chân

 

Từ ly biệt dương liễu

Thay đổi đã bao xuân

Bôn ba khách mệt mỏi

Luôn nhớ lệ mỹ nhân

LB Jan21