Điệp Luyến Hoa - Án Kỷ Đạo

蝶戀花 - 晏幾道  Điệp Luyến Hoa - Án Kỷ Đạo

 

碧玉高樓臨水住。              Bích ngọc cao lâu lâm thủy trú

紅杏開時，                          Hồng hạnh khai thời,          

花底曾相遇。                      Hoa để tằng tương ngộ                        

一曲陽春春已暮。              Nhất khúc Dương Xuân xuân dĩ mộ

曉莺聲斷朝雲去。              Hiểu oanh thanh đoạn triêu vân khứ

遠水來從樓下路。              Viễn thủy lai tùng lâu hạ lộ

過盡流波，                           Quá tận lưu ba

未得魚中素。                      Vị đắc ngư trung tố

月細風尖垂柳渡。              Nguyệt tế phong tiêm thùy liễu độ

夢魂長在分襟處。              Mộng hồn trường tại phân khâm xứ

Chú Thích

1 Điệp luyến hoa 蝶戀花: tên từ bài, gồm 60 chữ, 2 đoạn, mỗi đoạn có 5 câu và 4 trắc vận. Cách luật:

 

X  T  X  B  B  T  T vận

X  T  B  B cú

X  T  B  B  T vận

X  T  X  B  B  T  T vận

X  B  X  T  B  B  T vận

 

X  T  X  B  X  T  T. vận

X  T  B  B cú

X  T  B  B  T vận

X  T  X  B  B  T  T vận

X  B  X  T  B  B  T vận

 

X: Bất luận; T: trắc thanh; B: bình thanh; cú: hết câu; vận: vần

2 Bích Ngọc 碧玉: tên 1 người thiếp yêu quý của Tấn Nhữ Nam Vuơng晋汝南王. Ông đã sáng tác ra ca khúc có tên là Bích Ngọc Ca 碧玉歌để tặng người thiếp có tài ca xướng. Trong bài này chữ Bích Ngọc phiếm chỉ mỹ nhân.

3 Lâm thủy 臨水: hướng về hồ, sông.

4 Hồng hạnh 紅杏: hoa đào, hoa hạnh.

5 Hoa để 花底: dưới hoa, dưới giàn hoa.

6 Dương xuân 陽春: tên bài hát của nước Sở xưa, ca tụng mùa xuân.

7 Thanh đoạn 聲斷: âm thanh không còn.

8 Viễn thủy 遠水: dòng nước từ xa.

9 Lưu ba 流波: đợt sóng.

10 Ngư trung tố 魚中素: mảnh lụa  trong con cá, chỉ thư tín.

11 Nguyệt tế 月細: trăng lưỡi liềm.

12 Phong tiêm 風尖: gió rét.

13 Thùy liễu độ 垂柳渡: bến sông có trồng cây liễu rủ.

14 Mộng hồn 夢魂: linh hồn, tâm hồn.

15 Trường tại 長在: ở mãi chỗ đó.

16 Phân khâm 分襟: phân ly, chia ly.

 

Dịch Nghĩa

Bích Ngọc ở lầu cao gần dòng nước. 

Vào lúc hoa hồng hạnh nở,

Đã từng gặp nhau ở dưới hoa.

Hát khúc Dương Xuân xuân đã hết.

Tiếng hót chim oanh buổi sáng đã dứt, mây sáng cũng bay đi.

Dòng nước từ dưới lầu đi mãi xa tít.

Qua hết đợt sóng trôi,

Chưa có được tăm cá (chưa có được thư tín)

Trên bến liễu rủ, trăng khuyết gió rét.

Hồn còn mơ mộng mãi từ lúc chia ly.

 

Phỏng Dịch

1 Điệp Luyến Hoa - Nhớ Lúc Chia Tay

 

Bích ngọc lầu cao gần nước trú.

Đào nở vào mùa,

Hoa khóm từng tao ngộ.

Hát khúc dương xuân xuân đã lỡ.

Chim oanh ngừng hót mây tan vỡ.

 

Lầu dưới chẩy xa dòng nước lũ.

Xuyên hết ba đào,

Chưa thấy thư trong cá.

Gió rét trăng liềm bờ liễu rủ.

Hồn còn mơ lúc chia ly ấy.

 

2 Nhớ Lúc Chia Tay

 

Bích Ngọc lầu cao dòng nước xuôi.

Hoa hồng hạnh nở vẫn xinh tươi,

Dưới hoa hội ngộ trong ngày ấy.

Hát khúc Dương Xuân xuân đã phai.

 

Chim oanh ngừng hót áng mây trôi,

Dòng nước lững lờ tận góc trời.

Qua hết bao nhiêu đợt sóng vỗ,

Cánh thư chẳng thấy chút tăm hơi.

 

Gió lạnh trăng mờ trên bến liễu,

Hồn còn mơ mộng lúc chia tay.

Hỏi ai chiều vắng lòng nhung nhớ,

Có thấy u buồn lệ ướt vai.

 

HHD 2014

 

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Điệp Luyến Hoa

 

1-     

Bích ngọc lầu cao gần nước đổ

Lúc nở hoa đào

Dưới hoa từng gập gỡ

Một khúc Dương xuân, xuân rạn vỡ

Oanh sáng hót ngưng, mây rời bỏ

 

Dòng nước dưới lầu đi xa

Qua hết sóng trôi

Chưa có hay tăm cá

Gió buốt, trăng mờ, bờ liễu rủ

Hồn mãi mộng về nơi từ giã

 

2-     

Lầu cao bích ngọc nước trong

Dưới đào nở thắm đã từng hỏi han

Dương xuân một khúc, xuân tàn

Oanh ngưng hót sớm, mây lan cuối trời

 

Dưới lầu dòng nước xa trôi

Sóng lan qua hết, trông vời, bặt tin

Trăng mờ, gió lạnh, liễu chen

Mải mê hồn mộng nỗi niềm biệt ly!        

 

Lộc Bắc

Dec 20