獨倚危樓風細細。 Độc ỷ nguy
lâu phong tế tế.
望極離愁， Vọng
cực ly sầu,
黯黯生天際。 Ảm ảm
sinh thiên tế.
草色山光殘照裏。 Thảo sắc sơn
quang tàn chiếu lý.
無人會得憑闌意。 Vô nhân hội
đắc bằng lan ý.
也擬疏狂圖一醉。 Dã nghĩ sơ
cuồng đồ nhất tuý.
對酒當歌， Đối
tửu đương ca,
強樂還無味。 Cưỡng
lạc hoàn vô vị.
衣帶漸寬終不悔。 Y đái tiệm
khoan chung bất hối.
為伊銷得人憔悴。 Vị y tiêu đắc
nhân tiều tụy.
1- Từ điệu Điệp Luyến Hoa của
Liễu Vĩnh gồm 60 chữ chia là 2 đoạn giống nhau, mỗi đoạn 30 chữ có 3 trắc vận.
X T
X B B
T T vận
X T
B B cú
X T
B B T vận
X T
X B B
T T
X B
X T B
B T vận
X T
X B B
T T vận
X T
B B cú
X T
B B T vận
X T
X B B
T T
X B
X T B
B T vận
X: bất luận, B: thanh bằng, T:
thanh trắc, cú: hết câu, vận: vần
2- Độc ỷ nguy lâu 獨倚危楼：một mình dựa lan can trên lầu. Bản khác chép 佇倚危樓 trữ ỷ nguy lâu = một thời gian lâu đứng dựa lan can
trên lầu. Trữ 佇: đứng lâu.
3- Nguy lâu 危楼: cao lâu 高楼 = lầu cao.
4- Vọng cực 望極：nhìn hết sức xa.
5- Ly sầu 離愁: mối sầu ly biệt. Bản khác chép xuân sầu 春愁 nỗi buồn mùa xuân.
6- Ảm ảm 黯黯：tâm tình buồn chán nản.
7- Sinh thiên tế: 生天际：từ nơi xa vô biên sinh ra, mọc lên.
8- Sơn quang 山光: cảnh sắc trên núi sáng láng. Do thành ngữ sơn quang
thủy sắc 山光水色 có nghĩa là sóng nước nổi lên đẹp đẽ, cảnh vật trên
núi sáng láng. Hình dung sơn thủy cảnh sắc tú lệ. Bản khác chép Yên quang 烟光: mây khói sương phất phơ bay lượn quanh co.
9- Hội 會：hiểu được.
10- Bằng lan 憑闌: dựa lan can.
11- Dã nghĩ 也擬: cũng nghĩ rằng. Bản khác chép: nghĩ bả 擬把 = định đem, muốn đem.
12- Sơ cuồng 疏狂：tự tại không bị trói buộc.
13- Đối tửu đương ca 對酒當歌：Lấy chữ từ bài Đoản hành ca 短歌行 của
Tào Tháo 曹操: “Đối tửu đương ca, nhân sinh kỷ hà 對酒當歌, 人生幾何”, có nghĩa là đứng
trước rượu thì nên ca hát, cuộc đời có bao lâu.
14- Cưỡng lạc 強樂: miễn cưỡng vui cười.
15- Y đái tiệm khoan 衣帶漸寬: giải thắt lưng càng ngày càng rộng, ám chỉ người
càng gầy đi.
16- Y 伊: người ấy, nó, hắn, gã.
17- Tiêu đắc 消得 = trị đắc 值得: đáng được.
Dịch Nghĩa
Bài từ theo điệu Điệp luyến
hoa của Liễu Vĩnh.
Một mình tựa (lan can tr ên)
lầu cao, gió thổi nhẹ nhẹ,
Trông xa tắp mối ly sầu.
Tâm tình buồn chán từ nơi
chân trời xa thẳm dâng lên.
Mầu cỏ ánh núi trong nắng
tàn.
Không ai hiểu được (tình tự của
tôi lúc) tựa lan can.
Tôi có ý đồ muốn say khướt bừa
đi.
Rượu ở trước mặt thì nên ca
hát.
Gượng ép vui cũng là vô vị.
Giải áo dần rộng ra (dần dần
người gầy đi) chung(thân) không hối tiếc.
Vì người ấy (hoặc là vì nàng)
đáng cho tôi (tương tư đến) tiều tụy.
Phỏng Dịch
1 Điệp Luyến Hoa – Tương Tư
Đứng dựa lầu cao làn gió thoảng.
Nhìn tận xuân sầu,
Ảm đạm chân trời vắng.
Ánh núi cỏ xanh tàn chiếu nắng.
Không ai hiểu ý khi trầm lắng.
Cũng tưởng khướt say cuồng loạn
khoắng.
Nâng rượu ca vang,
Vô vị khi vui gượng.
Lưng áo rộng thêm không hối hận.
Vì người cũng đáng gầy thân
dáng.
2 Tương Tư
Đứng tựa lầu cao làn gió nhẹ,
Trông xa viễn cực mối ly sầu.
Buồn dâng tình tự chân trời
thẳm,
Trong nắng tàn, sơn thảo sắc
mầu.
Tấc dạ lan can ai hiểu thấu?
Say sưa túy lúy muốn cuồng
ngông.
Rượu tràn, ca hát, đều vui gượng,
Tiều tụy vui chăng, một bóng
hồng.
HHD 5-2017
Bản Dịch của Lộc bắc
Điệp Luyến Hoa (1) - Liễu
Vĩnh
1-
Mình dựa lầu cao, gió nhè nhẹ
Xa tắp ly sầu
Chán nản xa dâng khẽ
Sắc cỏ, núi quang tàn nắng lẹ
Không ai hiểu, tựa lan can
nghĩ
Định say khướt bừa đi, một ý
Trước rượu ca lên
Gượng vui cũng vô vị
Giải áo dần lơi, không tiếc
nuối
Vì ai đáng để thân tiều tụy?
2-
Mình dựa lầu cao, làn gió nhẹ
Xa tắp ly sầu, buồn chán khẽ
Sắc cỏ, núi quang nắng mau
tàn
Không ai hiểu, tựa lan can
nghĩ
Định say khướt bừa đi, một ý
Trước rượu ca, gượng vui vô vị
Không tiếc nuối, giải áo dần
lơi
Vì ai đáng để thân tiều tuỵ!?
LB
Mai20
No comments:
Post a Comment