Ứng Thiên Trường - Vi Trang

應天長  韋莊     Ứng Thiên Trường - Vi Trang

kỳ 1

綠槐陰裡黃鶯語，Lục hoè âm lý hoàng oanh ngữ,

深院無人春晝午。Thâm viện vô nhân xuân trú ngọ.

畫簾垂，                      Họa liêm thùy,

金鳳舞，                      kim phụng vũ,

寂寞繡屏香一炷。Tịch mịch tú bình hương nhất chú.

碧天雲，                      Bích thiên vân,

無定處，                      Vô định xứ,

空有夢魂來去。         Không hữu mộng hồn lai khứ.

夜夜綠窗風雨，         Dạ dạ lục song phong vũ,

斷腸君信否。             Đoạn trường quân tín phủ.

kỳ 2

別來半歲音書絕，Biệt lai bán tuế âm thư tuyệt,

一寸離腸千萬結。Nhất thốn ly trường thiên vạn kết.

難相見，                      Nan tương kiến,

易相別，                      Dị tương biệt,

又是玉樓花似雪。Hựu thị ngọc lâu hoa tự tuyết.

暗相思，                      Ám tương tư,

無處說，                      Vô xứ thuyết,

惆悵夜來煙月。         Trù trướng dạ lai yên nguyệt.

想得此時情切，         Tưởng đắc thử thời tình thiết,

淚沾紅袖黦。             Lệ triêm hồng tụ uất.

Chú Thích

1- Ứng thiên trường: Tên từ điệu gồm 50 chữ, 2 đoạn, mỗi đoạn 4 trắc vận.

Hai bài từ này nằm trong loạt bài thương nhớ người yêu của Vi Trang. Có người cho rằng ông làm để tưởng nhớ khi xa cách quân vương là sai.

2- Xuân trú ngọ 春晝午：Ngày mùa xuân lúc giữa trưa. 
3- Họa liêm: màn hoa.

4- Kim phụng vũ金鳳舞：Chim phụng vàng vẽ trên màn, gió thổi vào màn, hình chim như nhẩy múa. 
5- Tú bình: bình phong thêu tranh hoặc bức họa thêu, bức họa hoa lệ.

6- Hương nhất chú 香一炷：một cây nhang, 1 cây hương.

7- Bích thiên vân 碧天云：ám chỉ người mình đang tưởng nhớ.

8- Không định xứ: không biết ở nơi đâu.

9- Không hữu mộng hồn lai khứ: người chưa về, chỉ trong giấc mộng thấy đi lại.

10- Lục song 绿窗：cửa sổ hoa lệ.

11- tín 信 = tương tín 相信: tin. Quân tín phủ 君信否: anh có tin không? ý nói chỉ có anh hiểu được nỗi đau lòng của tôi.

12- Thư書：Toàn Đường Thi chép là "Tín 信: thư tín”。

13- Ly trường離腸：nỗi buồn vì biệt ly.

14- Kết 结：cấu thành.

15- Nhất thốn ly trường thiên vạn kết : chỉ  1 mối ly sầu nhỏ cũng đúc kết thành thiên vạn mối sầu tình.

16- Ngọc lâu 玉樓：tức là khuê lâu閨樓: nơi phụ nữ ở.

17- Hoa tự tuyết 花似雪：hoa lê như tuyết trắng, ám chỉ thời tiết cuối xuân.

18- Yên nguyệt 烟月：ánh trăng mông lung.

19- Hồng tụ 红袖：Tay áo phụ nữ thường có mầu đỏ.

20- Uất 黦：mầu đen vàng, ám chỉ những đốm nước mắt trên tay áo.

Dịch Nghĩa

kỳ 1

Chim oanh vàng hót trong bóng cây hòe xanh,

Trong nhà sâu kín không có người, lúc chính ngọ ngày xuân.

Màn hoa buông xuống,

(Hình) chim phụng trên màn hoa nhẩy múa (theo gió thổi)

Bình phong tịch mịch, một cây nhang (hương) (đang cháy, nhả hương thơm)

Mây trên trời xanh (ám chỉ người mình đang tưởng nhớ)

Không ở nơi nào nhất định,

Chỉ ở trong mộng đi lại với nhau

Đêm đêm trước song cửa gió mưa.

Lòng buồn tan nát người tin chăng?

kỳ 2

Từ sau lúc ly biệt đã nửa năm tin tức tuyệt không.

Một tấc lòng buồn vì ly biệt kết thành vạn ngàn mối.

Khó gặp nhau,

Dễ xa nhau.

Lại đến (mùa xuân) nơi khuê phòng hoa trắng như tuyết.

Tương tư âm thầm,

Không nơi nào để nói ra (không nói với ai được).

Đêm đến ánh trăng mông lung đầy thương cảm.

Nghĩ đến tình cảm tha thiết lúc này,

Lệ rơi thấm ướt tay áo hồng hoá thành đen.

Phỏng Dịch

kỳ 1

1

Cây hòe xanh bóng mát,

Có tiếng hót chim oanh.

Chính ngọ trong thâm viện,

Ngày xuân người vắng tanh.

 

Buông thả màn hoa lệ,

Phụng vàng theo gió lay.

Bình phong thêu tịch mịch,

Khói nhẹ nhánh hương bay.

 

Người yêu hỡi chốn nào?

Hồn mộng tìm theo nhau.

Ngoài cửa đêm mưa gió,

Đau lòng người biết đâu.

 

2

Hoàng anh ríu rít trên cây xanh,
Chính ngọ viện sâu người vắng tanh.
Màn hoa buông thả phụng vàng múa,
Tịch mịch bình phong khói uốn quanh.

Trời mây thắm biếc người đâu tá?

Chỉ thấy triền miên giấc mộng dài.

Song cửa đêm đêm mưa gió bạo,

Tâm hồn tan nát biết chăng ai?

kỳ 2

Ngăn cách nửa năm tin nhạn vắng,

Biệt ly ngàn vạn mối u sầu.

Lìa xa dễ mấy tương phùng khó,

Lại đến xuân khuê hoa trắng phau.

　　

Tương tư ôm ấp ngỏ cùng ai?

Đêm đến khói trăng thương cảm đầy.

Thời khắc thiết tha trong nỗi nhớ,

Áo hồng thấm đậm lệ tình hoài.

HHD 12-2018