Điệp Luyến Hoa - Án Kỷ Đạo

蝶戀花 - 晏幾道  Điệp Luyến Hoa 2 – Án Kỷ Đạo

 

庭院碧苔紅葉遍。     Đình viện bích đài hồng diệp biến.

金菊開時，                 Kim cúc khai thời,

已近重陽宴。             Dĩ cận trùng dương yến.

日日露荷凋綠扇。     Nhật nhật lộ hà điêu lục phiến.

粉塘煙水澄如練。     Phấn đường yên thủy trừng như luyện.

 

試倚涼風醒酒面。     Thí ỷ lương phong tỉnh tửu diện.

雁字來時，                 Nhạn tự lai thời,

恰向層樓見。             Kháp hướng tằng lâu kiến.

幾點護霜雲影轉。     Kỷ điểm hộ sương vân ảnh chuyển.

誰家蘆管吹秋怨。     Thùy gia lô quản xuy thu oán.

 

Chú Thích

1 Điệp luyến hoa 蝶戀花: tên từ điệu gồm 2 đoạn, mỗi đoạn 5 câu có 4 trắc vận. Cách luật:

 

X  T  X  B  B  T  T vận

X  T  B  B cú

X  T  B  B  T vận

X  T  X  B  B  T  T vận

X  B  X  T  B  B  T vận

 

X  T  X  B  X  T  T. vận

X  T  B  B cú

X  T  B  B  T vận

X  T  X  B  B  T  T vận

X  B  X  T  B  B  T vận

 

X: Bất luận; T: trắc thanh; B: bình thanh; cú: hết câu; vận: vần

 

2 Trùng dương yến 重陽宴: lễ hội Trùng dương ngày 9 tháng 9 âm lịch.

3 Lộ hà 露荷: sương trên lá sen.

4 Lục phiến 綠扇: phiến xanh = lá sen.

5 Phấn Đường 粉塘: tức là Chi Phấn Đường 脂粉塘, tên dòng suối thời chiến quốc. Truyền thuyết ngày xưa Tây Thi thường tắm ở đây. Trong bài này chữ phấn đường ám chỉ hồ sen hay đầm sen.

6 Trừng như luyện 澄如練: nước trong sạch trắng như lụa.

7 Thí 試: thử, thử làm.

8 Nhạn tự 雁字: đàn nhạn.

9 Kháp 恰: vừa vặn, vừa lúc.

10 Kiến 見: ở đây có nghĩa là nhìn thấy, hiện ra.

11 Hộ sương vân 護霜雲: những đám mây không làm mưa mà sẽ biến thành sương mù.

12 Lô quản 蘆管: 1 thứ ống sáo làm bằng thân cây lau, cổ xưa từ Tây Vực truyền vào Trung Hoa. Ngày nay thường thấy trong vùng dân tộc thiểu số Nạp Tây 納西 (Naxi minority) ở Vân Nam 雲南, TH.

 

Dịch Nghĩa

Bài từ theo điệu điệp luyến hoa của Án Kỷ Đạo.

Lá đỏ phủ đầy trên lớp rêu xanh ở trong vườn.

Đến lúc hoa cúc vàng nở.

Đã gần đến lễ hội Trùng dương.

Mỗi ngày sương đọng lá sen, lá sen đã héo thành những phiến xanh.

Sương mù bao phủ hồ sen, nước hồ trong vắt và trắng như lụa.

 

Thử đón gió mát để làm mình tỉnh rượu,

Lúc đàn nhạn bay đến,

Vừa vặn mình lên lầu trông thấy.

Vài đám mây sẽ làm thành sương mù, đang chuyển động.

Tiếng sáo nhà ai thổi lên bài ca thu oán.

 

Phỏng Dịch

1 Điệp Luyến Hoa – Thu Oán

 

Đình viện rêu xanh đầy lá đỏ.

Kim cúc vào mùa,

Sắp đến trùng dương cỗ.

Sen ướt quạt xanh ngày héo rộ

Nước hồ sương khói trong như lụa.

 

Rượu tỉnh thử phơi mặt hứng gió.

Đàn nhạn bay qua.

Đúng lúc trên lầu ngó.

Mấy đám mây thành sương ảnh rõ.

Nhà ai tiếng sáo thu sầu tỏ.

 

2 Thu Oán

 

Vườn cũ rêu xanh phủ lá hồng,

Trùng dương gần tới cúc đơm bông.

Lá sen dần héo giọt sương đọng,

Khói nhạt hồ xưa lặng nước trong.

 

Đón làn gió mát tỉnh cơn say,

Vừa lúc trên lầu thấy nhạn bay.

Vài cụm mây mù trôi lãng đãng,

Sáo buồn thu oán vọng nhà ai?

 

HHD 10-2019

 

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Điệp Luyến Hoa 2

 

1-     

Lá đỏ phủ rêu xanh đình viện

Lúc nở cúc vàng

Gần đến trùng dương yến

Ngày ngày sương đọng sen tàn phiến

Khói nước trắng hồ như lụa tiến

 

Gió mát rượu phai mình thử nghiệm

Lúc nhạn bay về

Vừa lên lầu thấy hiện

Vài đám mây mù đang chuyển biến

Nhà ai sáo thổi thu ai oán.

 

2-     

Rêu xanh lá đỏ nơi đình viện

Cúc nở hội trùng dương sắp đến

Sương đọng ngày ngày sen phiến tàn

Mờ mờ khói nước như tơ tiến

 

Gió mát rượu phai ta thử nghiệm

Nhạn về, lên gác vừa bay hiện

Mây mù vài đám trôi lang thang

Sáo thổi nhà ai nghe giọng oán!

 

Lộc Bắc

Dec20