Mãn Giang Hồng - Liễu Vĩnh

滿江紅 - 柳永 Mãn Giang Hồng - Liễu Vĩnh

其三                           Kỳ 3

 

萬恨千愁，                           Vạn hận thiên sầu,

將年少、衷腸牽系。          Tương niên thiếu, trung trường khiên hệ.

殘夢斷、酒醒孤館，          Tàn mộng đoạn, tửu tỉnh cô quán,

夜長無味。                           Dạ trường vô vị.

可惜許枕前多少意，          Khả tích hứa chẩm tiền đa thiểu ý,

到如今兩總無終始。          Đáo như kim lưỡng tổng vô chung thủy.

獨自個、贏得不成眠，      Độc tự cá, doanh đắc bất thành miên,

成憔悴。                     Thành tiều tụy.

 

添傷感，                      Thiêm thương cảm,

將何計。                     Tương hà kế.

空只恁，                      Không chỉ nhiệm,

厭厭地。                     Yêm yêm địa.

無人處思量，             Vô nhân xứ tư lương,

幾度垂淚。                 Kỷ độ thùy lệ.

不會得都來些子事，          Bất hội đắc đô lai ta tử sự,

甚恁底抵死難拚棄。          Thậm nhiệm để để tử nan biện khí.

待到頭、終久問伊看，      Đãi đáo đầu, chung cửu vấn y khán,

如何是。                               Như hà thị.

 

Chú Thích

1 Mãn giang hồng 滿江紅: tên từ điệu, tên cũ là “Thượng giang hồng 上江虹”, gồm 93 chữ, đoạn trước 8 câu và 5 trắc vận, đoạn sau có 10 câu và 6 trắc vận. Cách luật (có it khác biệt với cách luật của kỳ 1):

 

T T B B cú

B B T, B B B T vận

B T T, T B B T cú

T B B T vận

T T T, T B B T T vận

T B B, T T B B T vận

T T T, B T T B B cú

B B T vận

　　

B B T cú

B B T vận

B T T cú

B B T vận

B B T B B cú

T T B T vận

T T T, B B B T T vận

T T T, T T B B T vận

T T B, B T T B T cú

B B T vận

 

B: bình thanh, T: trắc thanh, cú: hết câu, vận: vần.

 

2 Vạn hận thiên sầu 萬恨千愁: ưu sầu oán hận vô hạn, rất buồn giận.

3 Tương 將: Đem.

4 Trung trường 衷腸: cõi lòng, trong lòng.

5 Khiên hệ 牽系: ràng buộc.

6 Tàn mộng đoạn 殘夢斷: giấc mộng tàn đã hết.

7 Vô vị 無味: tẻ nhạt.

8 Hứa (hử) 許= như thử如此: như thế này.

9 Chẩm tiền 枕前: bên gối. Hứa chẩm tiền đa thiểu ý 許枕前多少意: bao nhiêu tình ý lúc cùng ở với nhau.

10 Lưỡng 兩: hai.

11 Tổng vô 總無: đều không.

12 Độc tự cá 獨自個: tự một mình.

13 Doanh đắc 贏得: được.

14 Thiêm 添: thêm.

15 Không chỉ 空只: chỉ, chỉ còn.

16 Yêm yêm địa 厭厭地: chán nản, buồn hiu quạnh quẽ.

17 Vô nhân xứ 無人處: lúc không có người, chỗ không có người.

18 Tư lương 思量: suy nghĩ. Ta quen đọc là “tư lượng”.

19 Kỷ độ 幾度: bao lần, mấy lần.

20 Bất hội đắc 不會得: không hiểu được.

21 Đô lai 都來: hoàn toàn, tổng cộng, đều là, hết thẩy.

22 Ta tử 些子: một số, một ít. Ta tử sự 些子事: một số việc.

23 Thậm 甚: sao, gì.

24 Nhiệm (nhẫm) để 恁底 = nhẫm đích 恁的 = nhẫm địa 恁地 = giá dạng 这样: như thế này, = chẩm dạng 怎样: sao thế này, thế nào.

25 Để tử 抵死: đến lúc chết, đến chết.

26 Biện khí 拚棄: vứt bỏ

27 Đáo đầu 到頭: đến tận cùng, đến tối hậu.

28 Chung cửu 終久: cuối cùng, sau tất cả, tất cánh.

 

Dịch Nghĩa

 

Sầu hận vô biên,

Đem cõi lòng của tuổi thiếu niên ràng buộc,

Trong quán trọ cô đơn, tỉnh rượu, những giấc mộng lăng nhăng đã hết.

Đêm dài tẻ nhạt.

Đáng tiếc bao nhiêu tình ý lúc ở bên nhau như vậy,

Mà đến như bây giờ, hai chúng ta đã không có thủy chung.

Chỉ riêng mình có được những đêm không ngủ,

Thành ra tiều tụy.

 

Thương cảm tăng thêm,

Biết làm thế nào.

Chỉ còn cứ như thế,

Luôn buồn hiu quạnh quẽ.

 

Lúc không có người xung quanh, suy nghĩ tương tư,

Nhiều lần rơi lệ.

Không hiểu được hết thảy những việc này,

Tại làm sao? cho đến chết cũng khó lòng dứt bỏ được.

Rốt cuộc, mình tất cánh hỏi cô ta xem,

Sao lại như thế này.

 

Phỏng Dịch

Sầu Hận Vô Biên

 

Vào đời sầu hận vô biên,

Tâm hồn vướng vít thiếu niên tình đầy.

Mộng tàn quán vắng tỉnh say,

Đêm dài vô vị, tiếc thay lỡ làng.

Bao nhiêu hạnh phúc rộn ràng,

Bây giờ tan vỡ ai màng thủy chung?

Riêng mình mất ngủ cô phòng,

Tấm thân tiều tụy não lòng bấy nay. 

 

Tràn thương cảm, biết sao đây,

Thôi đành thôi vậy sầu vây chán chường.

Suy tư vắng lặng canh trường,

Bao phen rơi lệ buồn vương tháng ngày.

Hiểu sao cho thấu chuyện này,

Hiểu sao những chuyện đọa đầy lứa đôi.

Dù cho đến hết cuộc đời,

Không sao quên được dáng người tình xa.

Cuối cùng phải hỏi cho ra,

Vì đâu tan vỡ? Do ta hay nàng?

 

HHD 5-2020

 

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Mãn Giang Hồng - Liễu Vĩnh

 

1-     

Sầu hận vô biên

Đem cõi lòng ràng buộc tuổi trẻ.

Tỉnh rượu quán cô, cơn mộng dứt

Đêm dài vô vị

Tiếc thay bên gối hứa bao tình ý

Đến bây giờ cả hai không chung thủy

Riêng mình ta, đâu được giấc ngủ yên

Nên tiều tụy

 

Thêm thương cảm

Sao nghĩ kế

Chỉ như thế

Chán nản tệ

Không người giống nghĩ suy

Bao lần rơi lệ

Không hiểu được, hết thảy việc lớn nhỏ

Tại sao cho đến chết khó dứt bỏ

Cho ra lẽ, cuối cùng cô nàng hỏi:

Sao như thể?

         

 

 

2-     

Thật là vạn hận nghìn sầu

Đem lòng tuổi trẻ buộc câu vẹn toàn

Quán cô rượu tỉnh mộng tàn

Đêm dài vô vị bẽ bàng chuyện xưa

Lúc rày bên gối ý thừa

Giờ nay hai đứa buông thùa thủy chung

Riêng ta đêm trắng không cùng

Xác thân tiều tụy, mắt trông muôn phiền

 

Tăng thêm thương cảm

Tính toán ra sao?

Nếu cứ như thế

Chán nản dường bao!

Không người đồng điệu

Mắt lệ tuôn trào

Việc không hiểu hết

Chết đi không biết tại sao

Hỏi cho ra lẽ: Thế nào em yêu?

 

Lộc Bắc

Jun20