Đạp Sa Hành - Hoàng Đình Kiên

踏莎行 - 黃庭堅   Đạp Sa Hành – Hoàng Đình Kiên

 

畫鼓催春，                 Họa cổ thôi xuân,

蠻歌走餉。                 Man ca tẩu hướng.

雨前一焙誰爭長。     Vũ tiền nhất bồi thùy tranh trưởng.

低株摘盡到高株，     Đê chu trích tận đáo cao chu,

株株別是閩溪樣。     Chu chu biệt thị mân khê dạng.

 

碾破春風，                 Niển phá xuân phong,

香凝午帳。                 Hương ngưng ngọ trướng.

銀瓶雪滾翻成浪。     Ngân bình tuyết cổn phiên thành lãng.

今宵無睡酒醒時，     Kim tiêu vô thụy tửu tỉnh thời,

摩圍影在秋江上。     Ma vi ảnh tại thu giang thượng.

 

Chú Thích

1- Đạp Sa Hành: tên từ điệu, còn gọi là “Đạp tuyết hành踏雪行”, “Liễu trường xuân柳長春”, “Hỷ triều thiên 喜朝天”, gồm 58 chữ, 2 đoạn, tổng cộng 6 trắc vận. Cách luật:

 

X T B B cú

X B X T vận

X B X T B B T vận

X B X T T B B cú

X B X T B B T vận

 

X T B B cú

X B X T vận

X B X T B B T vận

X B X T T B B cú

X B X T B B T vận

 

X = bất luận; T = trắc thanh; B = bình thanh; cú: hết câu; vận: vần

 

 

2- Họa cổ畫鼓: cái trống có vẽ hình, hoa văn.

3- Man ca蠻歌: bài ca của dân tộc thiểu số phương nam TH.。

4- Hướng餉: cơm mang cho nông dân đang làm tại ruộng nương.

5- Vũ tiền雨前: loại trà xanh hái và sấy khô trước mùa mưa.

6- Bồi焙: hong khô.  

7- Tranh trưởng争長: tranh xem ai làm hơn.

8- Mân khê閩溪: hay còn gọi là Kiến khê建溪, là dòng suối thượng nguồn, gốc của sông Mân giang.

9- Niển (triển) phá碾破: nghiền nát.

10- Xuân phong春風: gió xuân, ám chỉ trà.

11- Ngân bình銀瓶: cái bình làm bằng bạc.

12- Ma Vi摩圍 = Ma Vi sơn摩圍山:  tại Kiềm Châu黔州, TH.

 

Dịch Nghĩa

Đánh trống thúc giục mùa xuân,

Hát những bài dân ca và đem cơm cho nông dân.

Trước khi mùa mưa đến nông dân hái và hong trà, cạnh tranh xem ai làm tốt.

Hái hết trà ở cây thấp trước rồi sẽ đến cây cao.

Lá trà ở cây nào thì cũng là trà tốt của Mân Khê.

 

Nghiền nát lá trà,

Mùi thơm đọng trên tấm màn lúc buổi trưa.

Trong cái bình trà bằng bạc, nước cuộn bọt tuyết như sóng. 

Đêm nay không ngủ, lúc tỉnh rượu,

Hình ảnh ngọn núi Ma Vi chiếu trên dòng sông thu.

 

Phỏng Dịch

Hái Trà

 

Ca hát đưa cơm, trống giục xuân,

Trước mưa tranh sấy xem ai hơn.

Hái xong nhánh thấp rồi cao nhánh,

Nhánh nhánh đều là trà suối Mân.

 

Nghiền nát trà hương đọng trướng màn,

Tuyết tan bình bạc sóng tràn lan.

Không ngủ đêm nay khi tỉnh rượu,

Núi cao soi bóng dòng thu giang.

 

HHD 08-2021