Điệp Luyến Hoa - Âu Dương Tu

蝶戀花  -  歐陽修  Điệp Luyến Hoa - Âu Dương Tu

庭院深深  Đình Viện Thâm Thâm

 

庭院深深深幾許，Đình viện thâm thâm, thâm kỷ hứa,

楊柳堆煙，                 Dương liễu đôi yên,

簾幕無重數。             Liêm mạc vô trùng số.

玉勒雕鞍遊冶處，Ngọc lặc điêu yên du dã xứ,

樓高不見章臺路。Lâu cao bất kiến chương đài lộ.

 

雨橫風狂三月暮，Vũ hoạnh phong cuồng tam nguyệt mộ,

門掩黃昏，                 Môn yểm hoàng hôn,

無計留春住。             Vô kế lưu xuân trú.

淚眼問花花不語，Lệ nhãn vấn hoa hoa bất ngữ,

亂紅飛過鞦韆去。Loạn hồng phi quá thu thiên khứ.

Chú Thích

1- Từ điệu Điệp luyến hoa có 60 chữ, chia làm 2 đoạn, mỗi đoạn có 4 trắc vận.

 

X  T  X  B  B  T  T vận

X  T  B  B,  X  T  B  B  T vận

X  T  X  B  B  T  T vận

X  B  X  T  B  B  T vận

X  T  X  B  B  T  T vận

X  T  B  B,  X  T  B  B  T vận

X  T  X  B  B  T  T vận

X  B  X  T  B  B  T vận

X = bất luận; T = trắc thanh; B = bình thanh.

2- Kỷ hứa (hử) 幾許: bao nhiêu, mấy.

3- Đôi yên 堆煙: hình dung dầy đặc, xum xuê, nùng mật.

4- Ngọc lặc 玉勒: hàm thiếc ngựa chế bằng ngọc.

5- Điêu yên 雕鞍: yên ngựa có trạm trổ.

6- Du dã xứ 遊冶處: chỗ lầu xanh, ca lâu kỹ viện, chốn ăn chơi.

7- Chương đài lộ 章臺路:  Chương Đài Nhai 章台街 =  đường Chương Đài. Đời Hán ở Trường An 长安 có con đường Chương Đài. Hứa Nghiêu Tá 许尧佐 đời Đường có viết 1 truyện tên là "Chương Đài Liễu Truyện 章台柳傳 " nói về 1 cô kỹ nữ họ Liễu 柳. Vì thế về sau người ta dùng chữ Chương Đài để chỉ nơi ca kỹ ở.

8- Tam nguyệt mộ: mộ xuân tam nguyệt 暮春三月 = tháng ba cuối mùa xuân.

9- Loạn hồng 亂紅: hoa rơi tan tác, loạn xạ.

10- Thu thiên 鞦韆: cái xích đu, cái đu, dụng cụ giải trí thịnh hành thời bấy giờ.

Dịch Nghĩa

Bài từ theo điệu Điệp Luyến Hoa của Âu Dương Tu

Đình viện sâu sâu , sâu biết mấy?

Dương Liễu xum xuê,

Rèm trướng vô số kể.

Hàm thiết ngựa bằng ngọc, yên ngựa chạm trổ, chốn ăn chơi,

Lầu cao không thấy con đường Chương Đài.

(Đứng trên lầu cao nhìn, không thấy con đường Chương Đài ở đâu)

Mưa hoạnh gió cuồng tháng ba cuối xuân (hoặc là cuối tháng ba).

Cửa đóng lúc hoàng hôn,

Không cách gì giữ xuân lại.

Mắt lệ hỏi hoa hoa không nói,

Hoa tàn bay loạn vượt qua cây đu.

Phỏng Dịch

1 Điệp Luyến Hoa – Đình Viện Sâu Sâu

 

Đình viện sâu sâu sâu chẳng rõ,

Dương liễu xum xuê,

Màn trướng nhiều vô số.

Cương ngọc bình khang yên chạm trổ.

Lầu cao không thấy chương đài lộ.

 

Gió mạnh tháng ba mưa bạo đổ.

Cửa đóng hoàng hôn,

Không cách lưu xuân ở.

Mắt lệ hỏi hoa hoa lặng lẽ.

Cánh hồng bay loạn cây đu đó.

 

2 Đình Viện Sâu Sâu

Đình viện sâu sâu sâu biết mấy,

Chập chùng dương liễu dáng mơ màng.

Màn nhung rèm thúy nhiều vô số.

Hàm ngọc yên chạm chốn bình khang,

Đứng lặng lầu cao,

Chương Đài lộ khuất bóng nơi nao?

Mưa bạo gió cuồng cuối tháng ba,

Cửa phòng khép kín buổi chiều tà.

Không sao giữ được mùa xuân mãi,

Mắt lệ hỏi hoa hoa chẳng nói.

Cây đu lạnh lẽo,

Cánh hồng tan tác loạn bay qua.

HHD 11/27/2013

Nhà vườn thâm sâu, sâu biết mấy?

 

Dương liễu sum sê

Trướng rèm vô số kể

Hàm ngọc, chạm yên rong chơi khắp

Lầu cao, Chương Đài đâu không thấy

Cuối tháng ba gió cuồng mưa quậy

Cửa đóng chiều buông

Làm sao xuân nán lại

Ngấn lệ hỏi hoa, hoa không nói

Xác hồng tán loạn đu tiên mỏi

                                          

Lộc Bắc

27Nov2013