Nhất Lạc Sách - Chu Đôn Nho

一落索 - 朱敦儒 Nhất Lạc Sách – Chu Đôn Nho

一夜雨聲連曉。         Nhất dạ vũ thanh liên hiểu,

青燈相照。                 Thanh đăng tương chiếu.

舊時情緒此時心，     Cựu thời tình tự thử thời tâm,

花不見、人空老。     Hoa bất kiến, nhân không lão.

可惜春光閒了。         Khả tích xuân quang nhàn liễu.

陰多晴少。                 Âm đa tình thiểu.

江南江北水連雲，     Giang nam giang bắc thủy liên vân,

問何處、尋芳草。     Vấn hà xứ, Tầm phương thảo.

Chú Thích

1 Nhất lạc sách 一落索: tên từ điểu, còn gọi là Lạc dương xuân 洛陽春, Ngọc liên hoàn 玉連環, nhất lạc sách 一絡索, Thượng lâm xuân 上林春, Song hạ tú 窗下綉, và Kim lạc sách 金落索. Bài từ này có 46 chữ, 2 đoạn, mỗi đoạn 4 câu, 3 trắc vận. Cách luật:

X X X X X T vận

X B X T vận

T B X T T B B cú

X X T, B B T vận

X T T B X T vận

X B X T vận

X B X T T B B cú

X X T, B B T vận

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

2 Liên hiểu 連曉: liền 1 mạch cho đến sáng.

3 Thanh đăng 青燈: ánh đèn dầu có ánh sáng xanh leo lét. Chữ này cũng được mượn chỉ sự cô tịch, cuộc sống nghèo thanh đạm.

4 Tình tự 情緒: cái đầu mối của tình cảm, tâm ý, tâm tự, emotion, feeling, spirit.

5 Không lão 空老: hoàn toàn già đi.

6 Nhàn 閒: suy giảm

7 Âm đa tình thiểu 陰多晴少: trời mưa âm u thì nhiều mà trời tạnh thì ít.

8 Giang nam giang bắc 江南江北: 2 miền nam bắc sông Trường giang, TH.

9 Thủy liên vân 水連雲: nước sông mênh mang như liền với mây trời.

10 Vấn hà xứ 問何處: hỏi nơi nào.

11 Tầm phương thảo 尋芳草: tìm cỏ thơm, hàm ý muốn về quy ẩn. Chữ phương thảo 芳草 hay hương thảo 香草 thường dùng để chỉ người có đức tốt.

Dịch Nghĩa

Một đêm tiếng mưa rơi liên tục cho đến sáng.

Ánh đèn xanh chiếu lên người đầy vẻ cô tịch.

Tâm tình hiện nay là do vết thương lòng ngày xưa.

 Không trông thấy người đẹp, mình già đi.

Đáng tiếc mùa xuân đã suy giảm,

Trời nhiều âm u, ít khi quang tạnh.

Trời nam và trời bắc, nước sông bát ngát như liền với mây.

Tìm một nơi nào để về quy ẩn.

Phỏng Dịch

1 Nhất Lạc Sách – Tìm Về Quy Ẩn

 

Liền sáng đêm mưa lẽo bẽo.

Đèn người đối chiếu.

Lúc xưa tình tự nay tâm tình,

Nàng không thấy, mình già lão.

 

Đáng tiếc cảnh xuân giảm thiểu.

Mưa nhiều tạnh yếu.

Bầu trời nam bắc nước liền mây,

Hỏi khắp chốn, tìm phương thảo.

 

2 Tìm Về Quy Ẩn

Tiếng mưa rả rích suốt đêm nay,

Leo lét đèn xanh soi bóng gầy.

Ngày ấy hận lòng nhiều nuối tiếc,

Nàng đâu không thấy, cái già vây.

Đáng tiếc mùa xuân đã hết rồi,

Âm u ngày tháng kín khung trời.

Liền mây sông nước trời nam bắc.

Tìm chốn ẩn thân tránh việc đời.

HHD 8-2019