Hà Truyện - Lý Tuần

河傳 - 李珣  Hà Truyện – Lý tuần

去去，                          Khứ khứ,

何處？                          Hà xứ?

迢迢巴楚，                 Điều điều Ba Sở,

山水相連。                 Sơn thủy tương liên.

朝雲暮雨，                 Triêu vân mộ vũ,

依舊十二峯前，         Y cựu thập nhị phong tiền,

猿聲到客船。             Viên thanh đáo khách thuyền.

 

愁腸豈異丁香結？     Sầu trường khởi dị đinh hương kết?

因離別，                      Nhân ly biệt,

故國音書絕。             Cố quốc âm thư tuyệt.

想佳人花下，             Tưởng giai nhân hoa hạ,

對明月春風，             Đối minh nguyệt xuân phong,

恨應同。                      Hận ưng đồng.

 

Chú Thích

1- Hà truyện: tên từ bài, gồm 55 chữ, song điệu. Đoạn trước 7 câu 4 trắc vân, 3 bình vận. Đoạn sau 6 câu 3 trắc vận, 2 bình vận. Cách luật, có rất nhiều cách luật, sau đây là cách luật của Lý Tuần:

 

T T vận

B T vận

B B B T vận

B T B B đổi B vận

B B T T quay lại T vận

B T T T B B quay lại B vận

B B T T B vận

　

B B T T B B T đổi T vận

B B T vận

T T B B T vận

T B B B T cú

T B T B B đổi B vận

T B B vận

 

2- Điều điều (Thiều thiều) 迢迢: xa xôi.

3- Ba 巴: Tứ Xuyên. Sở 楚: Vùng đất nam Trường Giang. Điều điều Ba Sở 迢迢巴楚: Đất Thục và Đất Sở xa cách nhau.

4- Triêu vân mộ vũ 朝雲暮雨: sáng mây chiều mưa.

5- Thập nhị phong 峯:  tức là Vu Sơn thập nhị phong 巫山的十二座峰 ở tỉnh Trùng Khánh, TH, có Trường Giang Tam Hiệp là nơi thắng cảnh nổi tiếng.

6- Viên thanh 猿聲: tiếng vượn hú.

7- Sầu trường 愁腸: lòng buồn.

8- Đinh hương kết 丁香結: nụ đinh hương còn bao kín chưa nở ra.

9- Cố quốc 故国 = cố hương, quê cũ, ám chỉ nước Thục 蜀.

10- Âm thư 音書: tin tức và thư tín.

11- Giai nhân hoa hạ 佳人花下: Người đẹp đứng dưới giàn hoa hay khóm hoa.

12- Hận ưng đồng 恨應同: mối hận của người ấy cũng giống mối hận của tôí.

 

Dịch Nghĩa

Đi đi,

Nơi nào?

Núi ở Thục và sông hồ ở đất Sở cách nhau xa xôi.

Núi và nước nối liền nhau.

Sáng mây chiều mưa,

Như cũ trước 12 ngọn cao phong (Lý Tuần đi Giang Nam cách quê nhà 12 ngọn núi Vu sơn)

Vượn hú đến khách thuyền.

 

Lòng buồn có khác nào cái nụ đinh hương khép kín?

Vì cách biệt với người thương,

Quê cũ tin tức và thư tín toàn toàn không.

Tưởng tượng người vợ tần ngần dưới dàn hoa,

Ngắm trăng sáng và đón gió xuân,

Lòng buồn hận cũng giống như mình.

 

Phỏng Dịch

 

Kẻ Ở Người Đi

 

Cất bước đi đi đến chốn nào?

Trời nam đất bắc tình càng sâu

Mưa chiều mây sáng mười hai núi,

Vượn hú thuyền con vẳng tiếng sầu.

 

Lòng buồn khép kín nụ đinh hương,

Ly biệt trong đời sao chán chường.

Quê cũ lâu nay thư tín tuyệt,

Trước hoa lẩn thẩn dáng người thương.

 

Đối trăng hóng gió xuân vơi đầy,

Nhung nhớ người đi xa bóng mây.

Kẻ ở chốn xưa hận cách biệt,

Khác gì bên ấy nỗi chua cay.

 

HHD 12- 2019