Thursday, June 21, 2018

績女 Tích Nữ, Liêu Trai Chí Dị


聊齋志異撰者蒲松齡
             
Liêu Trai Chí Dị, soạn giả: Bồ Tùng Linh

Một bà quả phụ được sự giúp đỡ của 1 nữ hồ ly mới quen, không giữ được chữ tín, đã tiết lộ thân phận của bạn mình với người khác. Một Nho sinh đã bán hết sản nghiệp để lo lót xin được gặp mỹ nữ. Trong khi gặp gỡ Nho sinh khẳng định chỉ muốn được chiêm ngưỡng dung nhan người đẹp mà không có ý gì khác. Tiêu phí cả sản nghiệp của mình chỉ để gặp gỡ ngắn ngủi 1 lần thôi sao?  Sau đó Nho sinh để lại 1 bài thơ tỏ ý muốn được hưởng thụ sắc hương của mỹ nhân thì dù có chết cũng vui lòng. Đối với 1 số thiếu nữ thì đây là tấm chân tình làm đầu cầu cho nhân duyên. Một lần sa ngã phải chịu nghiệp chướng về sau. Đối với thiếu nữ khác thì đây là những lời sàm sở chọc ghẹo làm tổn hại danh dự của n nhân. Muốn thoát khỏi tình trường thì phải cương quyết đoạn tuyệt.   


Tích Nữ: Cô Gái Đánh Sợi. Dịch giả Hoàng Hồ

Huyện Thiệu Hưng (Nay là thị trấn Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, TH) có bà quả phụ ban đêm đánh sợi, bỗng một cô gái đẩy cửa bước vào, cười nói:

"Lão bà không mệt sao?"

Nhìn xem thấy thiếu nữ khoảng 18, 19 tuổi, dung mạo tú mỹ, mặc áo dài lộng lẫy. Bà lão kinh sợ hỏi:

"Cô ở đâu tới?"

Cô gái nói: "Thương bà cô độc ở 1 mình, nên tới làm bạn".

Bà lão nghi là hầu thiếp nhà quyền quý đi trốn nên cật vấn mãi. Cô gái nói:

"Bà đừng sợ, thiếp cô đơn cũng như bà vậy. Tôi yêu bà trong sạch nên đến ở chung, cả hai sẽ không cô tịch nữa, chẳng phải tốt đẹp sao?"

Bà lại nghi là hồ, vẫn còn do dự. Cô gái bèn lên dàn khung thay bà đánh sợi, nói:

"Bà đừng lo, kiểu sinh hoạt này, thiếp làm rất giỏi, nhất định không phiền đến cơm nước của bà đâu."

Bà thấy cô gái ôn nhu khả ái bèn an tâm. Đêm khuya, cô gái nói với bà rằng:

"Đem lại chăn gối còn để ngoài cửa, khi nào bà đi giải thì phiền mang vào hộ."

Bà đi ra quả thấy một gói áo. Cô gái mở ra trải trên giường, không biết làm bằng loại gấm thêu nào mà hương thơm không gì bì kịp. Bà cũng trải chăn ra cùng cô gái chung giường. Cô gái vừa cởi áo thì hương thơm lạ đầy nhà.

Khi ngủ, bà trộm nghĩ: gặp giai nhân như thế này, rất tiếc mình không phải đàn ông.

Cô gái ở gối bên cười nói: "Bà đã bẩy mươi còn nghĩ bậy sao?"

Bà nói: "Không có."

Cô gái nói: "Đã không nghĩ bậy, sao muốn làm đàn ông?"

Bà càng biết là hồ, sợ quá. Cô gái lại cười nói:

"Muốn làm đàn ông, sao trong lòng lại sợ ta vậy?"

Bà càng sợ thêm, run đến rung giường. Cô gái nói:

"Ôi! Mật to bằng ngần ấy, còn muốn làm đàn ông! Nói thực cho bà biết: ta thật là người tiên, nhưng không làm hại bà. Song bà phải kín miệng, quần áo cơm nước sẽ sung túc."

Bà dậy sớm, vái ở dưới giường. Cô gái đưa tay kéo bà lên, tay béo mềm như mỡ, hương nóng tỏa ra; vừa đụng vào người, cảm thây da thịt khoan khoái. Bà trong lòng rung động, lại suy nghĩ lung tung. Cô gái cười nói:

"Bà lão ơi, vừa mới run lật bật, con tim lại muốn đi đâu nữa? Giả như bà là đàn ông thì sẽ chết vì tình."

Bà nói: "Giả như là đàn ông, đêm nay không chết sao được!"

Do vậy 2 tấm lòng hòa hợp, ngày cùng làm việc. Xem sợi cô gái làm, đều mịn sáng láng, khi dệt thành vải thì óng ánh như gấm, giá cả thường tăng gấp ba. Khi bà đi vắng thì khóa cửa lại; có người thăm bà thì tiếp ở phòng riêng.

           Ở nửa năm, không ai biết. Sau Bà lão dần dần tiết lộ cho người thân quen. Trong xóm chị em đều nhờ bà xin cho gặp.

Cô gái trách cứ:

"Bà không cẩn thận lời nói, ta sẽ không ở đây lâu."

Bà hối hận đã lỡ lời, vô cùng tự trách. Những người xin gặp ngày càng đông. Đến nỗi có người dùng quyền thế bức bách. Bà khóc lóc phân trần. Cô gái nói:

"Như các vị bạn gái, gặp cũng không hại gì. Sợ có bọn đàn ông khinh bạc, mình sẽ bị họ suồng sã cợt nhả."

Bà lão lại cầu khẩn, cô gái mới hứa cho. Ngày hôm sau, bà già con gái mang hương khói đến liên tục không ngừng trên đường. Cô gái chán phiền toái, không nói chuyện với ai bất kể sang hèn, chỉ yên lặng ngồi thẳng nghe lời họ chiêm ngưỡng mà thôi.

             Thiếu niên trong làng nghe cô gái đẹp, thần hồn khuynh đảo, đều bị bà lão cự tuyệt. Có Phí sinh là danh sĩ trong huyện, đem cả gia sản, dùng nhiều tiền dụ dỗ bà lão. Bà bằng lòng sẽ xin dùm. Cô gái đã biết việc này, trách rằng:

"Bà bán ta chăng?"

Bà lão quỳ xuống tự nhận sai trái. Cô gái nói:

"Bà tham tiền hối lộ, tôi cảm cái si tình, có thể gặp 1 lần. Nhưng duyên phận đã hết.."

Bà lão lại lạy lục. Cô gái hẹn ngày mai.

              Sinh nghe nói, vui tươi, sắm hương nến đem đến, vào nhà vái dài. Cô gái ở trong màn nói chuyện, hỏi:

"Ông phá sản để gặp nhau, có điều gì dậy bảo thiếp?"

Sinh nói: "Thực không dám có gì khác, chỉ nhân vì được nghe truyền tụng về Vương Chiêu Quân, Tây Thi mà chưa được thấy. Nếu không chê tôi là ngu độn phàm tục, cho tôi được mở tầm mắt thì tôi mãn nguyện rồi. Còn như việc họa phúc thì đã có số trời, tôi không quan tâm."

Chợt thấy trong màn vải, dung nhan sáng ngời chiếu lộ ra, mi xanh môi đỏ đều hiện rõ tựa như không có màn ngăn cách vậy. Sinh ý loạn hồn bay, bất giác nghiêng mình vái lậy. Lậy xong đứng dậy thì cái màn đã dầy nặng, nghe tiếng nói mà không thấy gì. Trong lúc tiếc nuối chưa nhìn thấy hạ thể của cô gái. Bất chợt ở phần dưới của cái màn, nhìn thấy đôi chân đi hài thêu mũi cong nhỏ không hơn nắm tay. Phí sinh lại vái lậy. Trong màn nói ra:

"Ông về nghỉ! Thiếp đã mệt rồi."

               Bà giữ sinh ở phòng khác, pha trà mời uống. Sinh đề 1 bài từ trên vách theo điệu Nam Hương tử:

                 

                   "Ẩn ước họa liêm tiền,

                   Tam thốn lăng ba ngọc duẩn tiêm.

                   Điểm địa phân minh liên biện lạc, tiêm tiêm.

                   Tái trước trùng đài cánh khả liên.



                   Hoa sấn phụng đầu loan,

                   Nhập ác ưng tri nhuyễn tự miên.

                   Đản nguyện hóa vi hồ điệp khứ, quần biên.

                   Nhất khứu dư hương tử diệc điềm."



Dịch nghĩa:

                   Thấp thoáng trước tấm màn có vẽ hoa,

                   Ba tấc bàn chân nhọn. (do bó chân mà thành nhọn)

                   Chấm đất rõ ràng cánh hoa sen rụng, thon thon.

                   Thêm nữa, đi hài cao gót thì càng dễ thương.



                   Từ hoa nhô ra cái đầu chim phụng cong (mũi hài)

                   Vào tầm tay nắm nên biết mềm như bông.

                   Nguyện hóa thành bướm bay đến bên y phục.

                   Ngửi mùi hương thừa dù chết cũng ngọt ngào.



Dịch Thơ:

                   Trước màn hoa ẩn ước,

                   Ba tấc chân thon thon.

                   Chạm đất phân minh bước,

                   Hoa sen in dấu mòn.



                   Gót cao thêm khả ái,

                   Đầu phụng mũi hài cong.

                   Ước gần bên ấp ủ,

                   Mềm mại tựa như bông.



                   Nguyện thành con bướm lượn,

                   Bay đến bên y thường.

                   Tấm thân dù phải nát,

                   Dịu ngọt chút dư hương.

                 



Thơ dịch của Lộc Bắc

 1-

Thoáng trước rèm in tranh

Chân nhỏ ba tấc bước thật xinh

Dấu chân trên đất- cánh sen rời thon thon

Hài nhọn mang vào nét đẹp hơn



Đầu phụng mũi hài cong

Được sờ đoan chắc mướt tựa bông

Xin nguyện hóa bướm sẽ bay đến quần hồng

Thoáng ngửi hương thừa chết cũng xong!

2-

Phất phơ rèm trướng in hoa

Chân thon ba tấc thướt tha một miền

Dấu lưu trên đất - cánh  sen

Gót cao thêm đẹp nhãn tiền trắng trong



Mũi hài đầu phụng cong cong

Được sờ chắc hẳn như bông mượt mà

Ước mong hóa bướm - quần là

Hương thừa thoáng ngửi ra ma ngọt ngào!!


Lộc Bắc  Jun2018

                 

          Đề xong bèn đi. Cô gái xem thơ không vui, nói với bà lão: "Lời ta nói duyên phận đã hết, hôm nay quả không sai."

Bà quỳ xuống đất chịu tội. Cô gái nói:

"Tội không phải hoàn toàn tại bà. Ta ngẫu nhiên sa vào nghiệp tình, đem sắc đẹp cho người xem, nên bị bài từ dâm đãng ô nhục. Việc này tự ta chuốc lấy, không oán trách gì bà. Nếu không sớm ra đi, sợ bị hãm thân vào hố tình, đời kiếp không ra được."

Bèn hành trang đi ra. Bà đuổi theo giữ lại, chớp mắt đã mất hút.




        
                                    
績女 Tích Nữ: Nguyên văn Phiên âm
                                   
   紹興有寡媼夜績,忽一少女推扉入,笑曰:「老姥
Thiệu Hưng hữu quả ảo dạ tích, hốt nhất thiếu nữ thôi phi nhập, tiếu viết: " Lão mỗ                         
無乃勞乎?」視之,年十八九,儀容秀美,袍服炫麗。媼
vô  nãi lao hồ?" Thị chi, niên thập bát cửu, nghi dung tú mỹ, bao phục huyễn lệ. Ảo                       
驚問:「何來?」女曰:「憐媼獨居,故來相伴。」媼疑 
kinh vấn: "Hà lai?" Nữ viết: "Liên ảo độc cư, cố lai tương bạn." Ảo nghi                     
為侯門亡人,苦相詰。女曰:「媼勿懼,妾之孤,亦猶媼
vi hầu môn vong nhân, khổ tương cật. Nữ viết: "Ảo vật cụ, thiếp chi cô, diệc do ảo
也。我愛媼潔,故相就,兩免岑寂,固不佳耶?」媼又疑
dã. Ngã ái ảo khiết, cố tương tựu, lưỡng miễn sầm tịch, cố bất giai da?" Ảo hựu nghi             
為狐,默然猶豫。女竟升床代績。曰:「媼無憂,此
vi hồ, mặc nhiên do dự. Nữ cánh thăng sàng đại tích. Viết: "Ảo vô ưu, thử                                  
等生活,妾優為之,定不以口腹相累。」媼見其溫婉可
đẳng sinh hoạt, thiếp ưu vi chi, định bất dĩ khẩu phúc tương lũy." Ảo kiến kỳ ôn uyển                   
愛,遂安之。夜深,謂媼曰:「攜來衾枕,尚在門外,出              khả  ái, toại an chi. Dạ thâm, vị ảo viết: "Huề lai khâm chẩm, thượng tại môn ngoại,
溲時,煩捉之。」媼出,果得衣一裹。女解陳榻上,不知
xuất sưu thời, phiền tróc chi". Ảo xuất, quả đắc y nhất lỏa. Nữ giải trần tháp thượng,
是何等錦繡,香滑無比。媼亦設布被,與女同榻。羅衿甫
bất tri thị hà đẳng cẩm tú, hương hoạt vô tỷ. Ảo diệc thiết bố bị, dữ nữ đồng tháp. La               
解,異香滿室。既寢,媼私念:遇此佳人,可惜身非男
khâm phủ giải, dị hương mãn thất. Ký tẩm, ảo tư niệm: Ngộ thử giai nhân, khả              
子。女子枕邊笑曰:「姥七旬,猶妄想耶?」媼曰:「無
tích thân phi nam tử. Nữ tử chẩm biên tiếu viết: "Mỗ thất tuần, do vong tưởng da?"                              
之。」女曰:「既不妄想,奈何欲作男子?」媼愈知為
Ảo viết: "Vô chi." Nữ viết: "Ký bất vọng tưởng, nại hà dục tác nam tử?" Ảo dũ tri                        
狐,大懼。女又笑曰:「願作男子,何心而又懼我耶?」
vi hồ, đại cụ. Nữ hựu tiếu viết: "Nguyện tác nam tử, hà tâm nhi hựu cụ ngã da?"
媼益恐,股戰搖床。女曰:「嗟乎!膽如此大,還欲作男
Ảo ích khủng, cổ chiến dao sàng. Nữ viết: "Ta hồ! Đảm như thử đại, hoàn dục tác
子!實相告:我真仙人,然非禍汝者。但須謹言,衣食自
nam tử! Thực tương cáo: Ngã chân tiên nhân, nhiên phi họa nhữ giả. Đản tu cẩn ngôn,              
足。」媼早起,拜於床下。女出臂挽之,臂膩如脂,
y thực tự túc." Ảo tảo khởi, bái ư sàng hạ. Nữ xuất tý vãn chi, tý nị như chi,                  
熱香噴溢;肌一著人,覺皮膚鬆快。媼心動,復涉遐想。
nhiệt hương phún dật; cơ nhất trước nhân, giác bì phu tông khoái. Ảo tâm động, phục
女哂曰:「婆子戰慄纔止,心又何處去矣!使作丈夫,當
thiệp hà tưởng. Nữ sẩn viết: “Bà tử chiến lật tài chỉ, tâm hựu hà xứ khứ hỹ! Sử tác
為情死。」媼曰:「使是丈夫,今夜那得不死!」由是兩
trượng phu, đương vi tình tử.” Ảo viết: “Sử thị trượng phu, kim dạ na đắc bất tử!” Do
心浹洽,日同操作。視所績,勻細生光,織為布,晶瑩如
thị lưỡng tâm tiếp hợp, nhật đồng thao tác. Thị sở tích, quân tế sinh quang, chức vi bố,
錦,價較常三倍。媼出,則扃其戶;有訪媼者,輒於他室
tinh oanh như cẩm, giá giảo thường tam bội. Ảo xuất, tắc quynh kỳ hộ; hữu phỏng ảo
應之。
giả triếp ư tha thất ứng chi.

居半載,無知者。後媼漸洩於所親,里中姊妹行皆託媼以
Cư bán tải, vô tri giả. Hậu ảo tiệm tiết ư sở thân, lý trung tỷ muội hành giai thác ảo dĩ
求見。女讓曰:「汝言不慎,我將不能久居矣。」媼悔失
cầu kiến. Nữ nhượng viết: “Nhữ ngôn bất thận, ngã tương bất năng cửu cư hỹ.” Ảo
言,深自責;而求見者日益眾,至有以勢迫媼者。媼涕泣
hối thất ngôn, ngôn, thâm tự trách; nhi cầu kiến giả nhật ích chúng, chí hữu dĩ thế
自陳。女曰:「若諸女伴,見亦無妨;恐有輕薄兒,將見
bách ảo giả. Ảo thế khấp tự trần. Nữ viết: “Nhược chư nữ bạn, kiến diệc vô phưởng;
狎侮。」媼復哀懇,始許之。越日,老媼少女,香煙相屬
khủng hữu khinh bạc nhi, tương kiến hiệp vũ.” Ảo phục ai khẩn thủy hứa chi. Việt
於道。女厭其煩,無貴賤, 悉不交語,惟默然端坐,以
nhật, lão ảo thiếu nữ, hương yên tương thuộc ư đạo. Nữ yếm kỳ phiền, vô quý tiện, tất
聽朝參而已。
bất giao ngữ, duy mặc nhiên đoan tọa, dĩ thính triều tham nhi dĩ.                                                            

鄉中少年聞其美,神魂傾動,媼悉絕之。有費生者,邑之
Hương trung thiếu niên văn kỳ mỹ, thần hồn khuynh động, ảo tất tuyệt chi. Hữu Phí
名士,傾其產,以重金啗媼。媼諾, 為之請。女已知之,責
sinh giả, ấp chi danh sĩ, khuynh kỳ sản, dĩ trọng kim đạm ảo. Ảo nặc, vi chi thỉnh. Nữ
曰:「汝賣我耶?」媼伏地自投。女曰:「汝貪其賂,我
dĩ tri chi, trách viết: “Nhữ mại ngã da?" Ảo phục địa tự đầu. Nữ viết: “Nhữ tham kỳ
感其癡,可以一見。然而緣分盡矣。」媼又伏叩。女約以
lộ, ngã cảm kỳ si, khả dĩ nhất kiến. Nhiên  nhi duyên phận tận hỹ.” Ảo hựu phục
明日。
khấu. Nữ ước dĩ minh nhật.  

生聞之,喜,具香燭而往,入門長揖。女簾內與語,問:
 Sinh văn chi, hỷ, cụ hương chúc nhi vãng, nhập môn trường ấp. Nữ liêm nội dữ
「君破產相見,將何以教妾也?」生曰:「實不敢他有所
ngữ, vấn: “Quân phá sản tương kiến, tương hà dĩ giáo thiếp dã?" Sinh viết “Thực bất
干,祗以王嬙、西子,徒得傳聞,如不以冥頑見棄,俾得
cảm tha hữu sở can, chi dĩ Vương tường, Tây tử, đồ đắc truyền văn, như bất dĩ minh
一闊眼界,下願已足。若休咎自有定數,非所樂聞。」
ngoan kiến khí, tỷ đắc nhất khoát nhãn giới, hạ nguyện dĩ túc. Nhược hưu cữu tự hữu                                       忽見布幕之中,容光射露,翠黛朱櫻,無不畢現,似無簾
định số, phi sở lạc văn.” Hốt kiến bố mạc chi trung, dung quang xạ lộ, thúy đại chu
幌之隔者。生意眩神馳,不覺傾拜。拜已而起,則厚幙
anh, vô bất tất hiện, tự vô liêm hoảng chi cách giả. Sinh ý huyễn thần trì, bất giác
沉沉,聞聲不見矣。悒悵間,竊恨未睹下體;俄見簾下繡 
khuynh bái. Bái dĩ nhi khởi, tắc hậu mạc trầm trầm, văn thanh bất kiến hỹ. Ấp trướng
履雙翹,瘦不盈指。生又拜。簾中語曰:「君歸休!妾體
gian, thiết hận vị đổ hạ thể; nga kiến liêm hạ tú lý song kiều, sấu bất doanh chỉ.   
惰矣!」
Sinh hựu bái. Liêm trung ngữ viết: “Quân quy hưu! Thiếp thể nọa hỹ!”                                                                                                                                                                                
                                                  
媼延生別室,烹茶為供。生題「南鄉子」一調於壁云:
Ảo diên sinh biệt thất, phanh trà vi cung. Sinh đề “Nam hương tử” nhất điệu ư bích vân:

「隱約畫簾前,三寸凌波玉筍尖.
“Ẩn ước họa liêm tiền, Tam thốn lăng ba ngọc duẩn tiêm.                                                           
點地分明蓮瓣落,纖纖. 再著重臺更可憐。
Điểm địa phân minh liên biện lạc, tiêm tiêm. Tái trước trùng đài cánh khả liên.                                                                        
                                              
花襯鳳頭彎,入握應知軟似綿.
Hoa sấn phụng đầu loan, Nhập ác ưng tri nhuyễn tự miên.                                                        
但願化為蝴蝶去,裙邊,一嗅餘香死亦甜。」
Đản nguyện hóa vi hồ điệp khứ, quần biên, Nhất khứu dư hương tử diệc điềm”.                                   

題畢而去。女覽題不悅,謂媼曰:「我言緣分已盡,今不
Đề tất nhi khứ. Nữ lãm đề bất duyệt, vị ảo viết: “Ngã ngôn duyên phận dĩ tận, kim bất
妄矣。」媼伏地請罪。女曰:「罪不盡在汝。我偶墮情
vọng hỹ”. Ảo phục địa thỉnh tội. Nữ viết: “Tội bất tận tại nhữ. Ngã ngẫu đọa tình                         
障,以色身示人,遂被淫詞污褻,此皆自取,於汝何尤。
chướng, dĩ sắc thân thị nhân, toại bị dâm từ ô tiết, thử giai tự thủ, ư nhữ hà vưu.
若不速遷,恐陷身情窟,轉劫難出矣。」遂襆被出。媼追
Nhược bất tốc thiên, khủng hãm thân tình quật, chuyển kiếp nan xuất hỹ.” Toại bộc bị
挽之,轉瞬已失。
xuất. Ảo truy vãn chi, chuyển tước dĩ thất.

Chú Thích

1. Thiệu Hưng紹興: nay là thị trấn Thiệu Hưng, tỉnh Triết Giang, TH.
2. Tíchđánh vỏ cây gai thành sợi.
3. Mỗ, Mẫu姥(mǔ母):tiếng tôn xưng phụ nữ lớn tuổi
4. Hầu môn vong nhân侯門亡人hầu, thiếp nhà quyền quý bỏ trốn.
5. Cô孤:cô đơn, cô độc.
6. Sầm tịch岑寂:tịch mịch, cô tịch.
7. Tương tựu相就: kháo cận, thân cận.
8. Cố固:khởi =há, nan đạo 難道=chẳng lẽ.
9. Thăng sàng升床: ngồi lên dàn khung đánh sợi.
10. Ưu vi優為: làm giỏi.
11. Bất dĩ khẩu phúc tương lũy不以口腹相累:Không làm phiền về vấn đề ăn uống.
12. Xuất sưu出溲: đi giải, đi ngoài, ra ngoài đi tiểu.
13. Tróc捉:đề: cầm, xách.
14. La khâm衿:La y y khâm衣衣襟: quần áo lụa.
15. Phủ giải甫解: vừa mới cởi.
16. Tiên nhân仙人: tiếng gọi khéo loài hồ ly đã tu luyện thành tinh.
17. Sử使, sử thị使是: giả nhược, giả như, giả sử, tức sử.
18. Tiếp hợp洽:dung hợp融洽, hợp với nhau.
19. Quynh hộ扃戶: đóng cửa.
20. Hành giai 行皆: đều, hành dùng làm trợ từ.
21. Nhượngtrách cứ.
22. Việt nhật越日: minh nhật明日, dực nhật翌日, đệ nhị thiên第二天: ngày hôm sau.
23. Nhật ích chúng日益眾: ngày càng đông.
24. Hiệp vũ狎侮: lời nói cử chỉ khinh mạn, trêu chọc lả lơi.
25. Tương thuộc相屬: liên tục không ngừng.
26. Triều tham朝參: triều bái, lễ bái.
27. Si = : mê luyến, si tình = mê luyến tình ái.
28. Tha hữu sở can他有所干: có cái gì khác.
29. Chi dĩ祗以: chỉ nhân vì.
30. Vương tường, Tây tử王嬙,西子: Vương Chiêu Quân, Tây thi
31. Đồ đắc徒得: chỉ được
32. Minh ngoan冥顽:ngu độn
33. Hưu cữu休咎: cát hung, họa phúc.
34. Lạc văn樂聞: lạc ý thính tùng樂意聽從: vui vẻ nghe theo.
35. Phi sở lạc văn非所樂聞: tự mình không quan tâm.
36. Thúy đại chu anh翠黛朱樱:mày xanh môi đỏ.
37. Hạ thể下體:hạ thân下身: nửa phần dưới của thân thể.
38. Tú lý 繡履: hài thêu.
39. Kiều: vểnh lên. Tú lý song kiều 繡履雙翹: 2 chiếc hài thêu mũi nhọn cong vểnh lên.

40. Nam hương tử 南鄉子: nguyên là bài hát của Đường giáo phường. Sau này dùng làm tên từ điệu, có đơn điệu, song điệu. Trong truyện này, bài từ là song điệu, gồm 56 chữ, mỗi đoạn có 5 câu, 4 bình vận.

T  T  T  B  B vận     B  T  B  B  T  T  B vận
B  T  T  B  B  T  T cú    B  B vận      B  T  B  B  T  T  B vận
    
B  T  T  B  B vận     T  T  B  B  T  T  B vận
T  T  T  B  B  T  T cú     B  B vận      T  T  B  B  T  T  B vận

41. Ẩn ước隐约: thấp thoáng, ẩn hiện.
42. Họa liêm畫簾: màn che có vẽ hình

43. Lăng ba凌波: sóng nước lăn tăn.Tảo Thực曹植đời Tam Quốc có viết trong bài Lạc Thần Phú洛神赋: Lăng ba vi bộ ,  La mạt sinh trần 凌波微步,袜生塵 = (Lạc thần) bước trên mặt nước, dưới đôi tất lụa sinh ra những (đợt sóng lăn tăn tựa như) bụi. Lạc thần  洛神 = Lạc thủy nữ thần洛水女神 =vợ của long vương ngự trị sông Hoàng Hà. Lăng ba vi bộ = bước nhỏ nhẹ trên sóng nước, hình dung mỹ nữ bước đi nhẹ nhàng.

44. Ngọc duẩn玉筍: măng (của cây tre) bằng ngọc, ám chỉ ngón tay mỹ nữ, bàn chân nhỏ nhắn do tục lệ bó chân tạo thành. Lăng ba ngọc duẩn 凌波玉筍 chỉ phụ nữ thời xưa có bàn chân nhỏ nhọn đi hài có mũi cong. ( Tục bó chân gọi là khỏa túc裹足 hay triền túc 纏足). Câu này cũng được dùng để vịnh chân mỹ nữ.

45. Điểm địa點地: đặt chân lên mặt đất.  
46. Liên biện蓮瓣: Cánh hoa sen, được ví với dấu chân mỹ nữ.

47. Điểm địa phân minh liên biện lạc點地分明蓮瓣落: dấu chân đi trên đất như những cánh hoa sen rơi rụng. Cổ văn ca tụng bước đi của bà Phan Ngọc Nhi潘玉, vợ vua Nam Tề là: Bộ bộ sinh liên hoa步步生= từng bước đi sinh ra hoa sen.
48. Tiêm tiêm 纖纖: hình dung thon thon, nhỏ nhắn,  tiêm tế đẹp đẽ.

49. Trùng đài重臺: tức trùng đài lý重臺履: hài cao gót của phụ nữ thời xưa. Trong bài thơ Mộng du xuân梦游春của Nguyên Chẩn 元稹đời Đường có câu:  Kim túc trùng đài lý金蹙重臺屨 = dùng sợi vàng thêu lên hài cao gót.

50. Tái trước trùng đài cánh khả liên再著重臺更可憐: Thêm nữa nếu đi hài cao gót thì càng dễ thương hơn.

51. Sấn: nhô ra, thò ra, lộ ra.
52. Phụng đầu鳳頭đầu chim phụng.
53. Hoa sấn phụng đầu花襯鳳頭彎: Từ trong đám hoa nhô ra cái đầu chim phụng cong. Ở đây chỉ phụng đầu hài鳳頭: hài thêu hoa, đầu mũi hài có thêu chim phụng.

54. Loan: cong, uốn cong, dùng chỉ vật có hình cong.
55. Nhập ác入握: vào trong tầm tay nắm.  

56. Nhập ác ưng tri nhuyễn tự miên入握應知軟似綿: ý nói giả như có dịp được thân cận thì phải thấy chân nàng mềm như bông. (tưởng tượng bàn chân tích nữ mềm mại).

57. Đản nguyện hóa vi hồ điệp khứ quần biên 但願化為蝴蝶去,裙邊: xin nguyện được hóa thành con bươm bướm bay đến bên y phục nàng.

58. Nhất khứu dư hương tử diệc điềm 一嗅餘香死亦甜: ngửi mùi hương thơm từ thân thể nàng thì chết cũng cảm thấy ngọt ngào.

59. Tình chướng情障:nghiệp chướng do tình ái tạo thành.
60. Sắc thân色身: thân thể mà mắt ta có thể nhìn thấy, ý nói sắc diện (chữ  của nhà Phật).

61. Ô tiết污褻:tiết độc nhi ô uế褻瀆而污秽 bị khinh nhờn chọc ghẹo mà làm cho ô uế.
62. Vưu尤:oán hận.怨恨。
63. Chuyển kiếp轉劫: chuyển từ kiếp này sang kiếp khác.
64. Bộc bị襆被: chuẩn bị hành trang, khăn gói.


0 comments:

Post a Comment