Đối tửu - Nguyễn Du

對酒   -  阮攸    Đối tửu  -  Nguyễn Du

 

趺坐閒窗醉眼開，     Phu tọa nhàn song tuý nhãn khai,

落花無數下蒼苔。     Lạc hoa vô số há thương đài. 

生前不盡樽中酒，     Sinh tiền bất tận tôn trung tửu,

死後誰澆墓上杯。     Tử hậu thùy kiêu mộ thượng bôi ? 

春色漸遷黃鳥去，     Xuân sắc tiệm thiên hoàng điểu khứ, 

年光暗逐白頭來。     Niên quang ám trục bạch đầu lai. 

百期但得終朝醉，     Bách kỳ đãn đắc chung triêu tuý, 

世事浮雲真可哀。     Thế sự phù vân chân khả ai.

Chú thích

(1) phu tọa = ngồi xếp bằng, ngồi kiết già.

(2)Phỏng theo 1 câu thơ của Triệu Quỳ 趙葵  đời Tống:

     落花無數點蒼苔  lạc hoa vô số điểm thương đài.

(3) Tôn = cái chén uống rượu, cái chai.

(4)Kiêu= rưới, tưới; mộ thượng bôi = cái ly để trên nấm mồ. (chữ “mộ thượng bôi” ở câu 4 đối với chữ “tôn trung tửu” của câu 3) 

(Chú ý: chữ “bất=chẳng”, phủ nhận trợ động từ, ở câu 3 đối với chữ “thùy=ai”, nghi vấn đại danh từ ở câu 4, gây lúng túng cho người muốn dịch sát nghĩa bằng thơ Đường luật)

(5)Tiệm thiên = dần dần thay đổi.

(6) Niên quang = nói về thời gian; ám trục=ngầm đuổi.

(7)Bách kỳ = đời người, do câu nhân sinh bách tuế vi kỳ 人生百嵗為期 = đời người hạn kỳ 1 trăm năm, hoặc câu bách niên viết kỳ di 百年曰期頤 =1 trăm năm là hạn kỳ của đời sống.

(8)Chung triêu = có 2 nghĩa: suốt buổi sáng, cũng được hiểu là suốt ngày (chỉnh thiên 整天, chung nhật 終日, theo Hán Điển)

Dịch nghĩa

Ngồi xếp bằng bên cửa sổ nhàn hạ, mắt say mở,

Hoa rơi vô số xuống rêu xanh.

Lúc sống không (uống) cạn chén rượu,

Chết rồi, ai (cầm) cái ly để trên nấm mồ mà rưới? (được hiểu là rưới lên mộ)

Sắc xuân thay đổi dần, chim vàng bay đi,

Năm tháng ngầm thúc dục, đầu bạc đã đến.

Trăm năm, chỉ được suốt ngày say,

Thế sự (như) mây nổi, thật đáng buồn.

Phỏng Dịch

(1)

Xếp bằng bên cửa mắt mơ say,

Hoa rụng xuống rêu xanh điểm đầy.

Chai rượu lúc sinh tu chẳng cạn,

Mộ phần khi tử rưới còn ai?

Mầu xuân dần nhạt chim vàng biến,

Thời khắc ngầm xui tóc bạc phai.

Bách tuế suốt ngày say túy lúy,

Chuyện đời mây nổi đáng buồn thay.

  

(2)

Xếp bằng bên cửa mắt say,

Hoa rơi vô số phủ đầy rêu xanh.

Rượu ly chẳng cạn lúc sinh,

Chết rồi nấm mộ ai đành rưới đây?

Sắc xuân dần nhạt chim bay,

Thời gian thôi thúc tóc mây bạc mầu.

Trăm năm mong được say lâu,

Chuyện đời mây nổi nỗi sầu không phai.

HHD 7-16-16

Đối Tửu

1-       

Ngồi chơi bên cửa mắt mờ cay

Hoa rụng trên rêu phủ lớp đầy

Lúc sống rượu chai không uống cạn

Chết rồi ai tưới mộ dùm đây?

Sắc xuân dần nhạt chim vàng khuất

Năm tháng dục ngầm tóc trắng phai

Được cái trăm năm say túy lúy

Mây trôi thế sự đáng buồn thay!

2-       

Ngồi chơi bên cửa mắt cay

Thềm rêu hoa rụng lấp đầy sắc xanh

Rượu không cạn chén lúc sinh

Chết rồi ai rưới mộ mình dùm đây

Mùa Xuân dần nhạt, chim bay

Thời gian dục dã tóc tai đổi mầu

Trăm năm uống suốt giải sầu

Chuyện đời mây nổi chìm sâu nỗi buồn!

Lộc Bắc

              Jul2016

ĐỐI CUỘC .

Thế giới đắm chìm trong đắng cay

Đau thương chết chóc rãi vương đầy

Bá quyền , thù hận còn chưa dứt

Độc lập hòa bình sao biết đây ?

Đời sống phai đi niềm haṇh phúc

Tóc đầu điểm trắng bạc như mây

Tuổi già an hưởng cùng thơ nhạc

Bè bạn gần xa vui lắm thay !!

                         TK. 7/17/2016

ĐỐI CẢNH

Hoàng hôn rũ bóng mấy trăng đầy

Lặng ngắm đời trôi mắt bỗng cay

Tình đến niềm vui mây trắng xóa

Tình đi buồn rũ mộng tan bay,

Tóc dài phủ rối thơ thêm lạnh

Áo trắng mơ phai gió muộn bầy

Bóng nhỏ cô phòng  ngồi tĩnh măc

Tơ lòng đối cảnh tự thương thay !.

                           BẠCH NGA

Trước rượu 

1- 
Bên cửa khoanh chân nhướng mắt cay 
Thềm rêu hoa rớt phủ giăng đầy 
Còn sinh rượu đó ta tu đấy 
Hết kiếp mộ nào kẻ tưới đây  ? 
Xuân thắm đang lui chim chóc khuất 
Năm chồng đã điểm tóc sương phai 
Trăm năm nếu có dường say khướt 
Thế sự mây trời , thật thảm thay 

2- 
Bên song nhướng mắt còn cay 
Hoa rơi phủ ngập thềm đầy rêu xanh 
Say sưa cho trọn kiếp sinh 
Mộ khô ai kẻ thương mình tưới đây  ? 
Xuân tàn én đã xa bay 
Thời gian phủ xuống tóc phai nhạt mầu 
Đời trăm năm, rượu giải sầu 
Thế tình mây dạt trũng sâu kiếp buồn 

NguyễnTâmHàn