Tố Trung Tình Cận - Liễu Vĩnh

訴衷情近 - 柳永    Tố Trung Tình Cận - Liễu Vĩnh                

雨晴氣爽，             Vũ tình khí sảng,                           

竚立江樓望處，     Trữ lập giang lâu vọng xứ,

澄明遠水生光，     Trừng minh viễn thủy sinh quang,

重疊暮山聳翠。     Trùng điệp mộ sơn tũng thúy.
遙認斷橋幽徑，     Dao nhận đoạn kiều u kính,

隱隱漁村，             Ẩn ẩn ngư thôn,

向晚孤煙起。         Hướng vãn cô yên khởi.

殘陽裏，                  Tàn dương lý,

脈脈朱闌靜倚。      Mạch mạch chu lan tĩnh ỷ.
黯然情緒，              Ảm nhiên tình tự,

未飲先如醉。          Vị ẩm tiên như túy.
愁無際！                  Sầu vô tế!

暮雲過了，              Mộ vân quá liễu,

秋風老盡，              Thu phong lão tận.
故人千里，              Cố nhân thiên lý,

竟日空凝睇！          Cánh nhật không ngưng đệ.

   

Chú Thích

1- Từ điệu Tố Trung Tình cận gồm 75 chữ, chia làm 2 đoạn, đoạn trên 7 câu có 3 trăc vận, đoạn dưới 9 câu có 6 trắc vận. Cách luật:

 

T  B  T  T cú   

T  T  B  B  T  T vận

B  B  X  T  B  B cú

B  T  T  B  T  T vận

B  T  T  B  B  T cú   

X  T  B  B cú    

T  T  B  B  T vận

 

X  B  T vận

T  T  B  B  T  T vận

T  B  B  T cú 

T  T  B  B  T vận

B  B  T vận

T  B  T  T cú  

B  B  T  T cú  

T  B  X  T vận

T  T  B  B  T vận

 

B: bình thanh, T: trắc thanh, X: bất luận, cú: hết câu, vận: vần.

 

2- Vũ tình khí sảng 雨睛氣爽: mưa tạnh trời quang, khí trời trong sáng.

3- Trữ lập 佇立: đứng 1 lúc lâu.

4- Trừng minh 澄明: sáng trong suốt. Sinh quang: phát ra ánh sáng.

5- Tũng thúy 聳翠: hình dung vòm núi, cây cối cao xanh.

6- Dao nhận 遙認: nhận ra từ nơi xa.

7- Đoạn kiều 斷橋: tên 1 cây cầu ở tỉnh Hàng Châu, TH.

8- Hướng vãn 向晚: sắp tới buổi chiều.

9- Cô yên 孤煙: chỉ có 1 lùm khói tỏa lên.

10- Mạch mạch 脈脈: yên lặng dùng ánh mắt hay cử chỉ biểu đạt tình ý.

11- Chu lan 朱闌: lan can sơn son.

12- Ảm nhiên 黯然: ảm đạm, buồn bã chán nản.

13- Vô tế 無際: vô biên, vô bờ, vô bờ bến.

14- Lão tận 老盡: suy kiệt.

15- Cánh nhật 竟日: suốt ngày.

16- Ngưng đệ (thê) 凝睇: chú thị, chú ý nhìn vào.

Dịch nghĩa

Mưa tạnh, khí trời trong,

Đứng trên lầu trên sông trông ngắm.

Trong vắt nước xa sinh ánh sáng,

Trùng điệp núi tối vút cao xanh.

Xa xa mờ nhìn ra Đoạn Kiều lối nhỏ âm u.

(Đoạn kiều = tên cây cầu ở Hàng Châu)

Xóm chài ẩn hiện,

Chiều sắp đến, khói cô đơn nghi ngút.

Trong nắng tàn, 

Bâng khuâng yên lặng, dựa lan can sơn son.

Ảm đạm tình tự,

Chưa uống đã như say.

Sầu không bến bờ,

Mây tối qua rồi.

Gió thu già hết, gió  thu đã  suy tàn (bản khác chép: thu quang lão tận = ánh sáng mùa thu đã suy kiệt)

Cố nhân ngàn đặm,

Suốt ngày không làm gì, chỉ trông ngóng đăm đăm.  

Phỏng Dịch    

1 Tố Trung Tình – Sau Cơn Mưa

 

Tạnh mưa sảng mát,

Đứng lặng lầu cao vọng lối.

Xanh trong dòng suối dâng quang,

Trùng điệp núi chiều thắm trội.

Cầu Đoạn ngóng xa đường tắt,

Ẩn hiện chài thôn,

Cột khói chiều về khởi. 

 

Tàn dương gội.

Dựa cột son trầm lắng gợi.

Sắt se tình tự,

Chưa uống như say vội,

Sầu không cởi.

Đám mây tối nổi,

Thu phong đã kiệt,

Cố nhân xa mãi.

Suốt buổi âm thầm đợi.

 

2 Sau Cơn Mưa 

Mưa tạnh trời quang,

Đứng lặng lầu cao ngắm cảnh sông,

Rạng ngời chiếu sáng nước xa trong.

Núi chiều trùng điệp cao xanh thẳm, 

Cầu Đoạn mờ xa lối ngõ vòng.

Thấp thoáng  ngư thôn,

Chiều về cô đơn khói tỏa.

Trong ánh nắng tàn,

Bâng khuâng yên lặng dựa lan can.

Ảm đạm tình này,

Chưa uống, đã say.

Sầu lên vô hạn,

Mây chiều vội bay.

Gió thu đang tàn tạ,

Cố nhân ngàn dặm xa.  

Đăm đăm trông ngóng ngày qua.

HHD 1-28-2013

   

       TỐ  TRUNG   TÌNH   CẬN

Mưa  ngưng   trong  bóng   hoàng   hôn

Lầu  sông  lặng   ngắm  nước  non  hữu  tình

Ráng   chiều   đáy  nước   lưu   hình

Xa  xa  núi  thẳm  non xanh ngút  ngàn

Đoạn  Kiều  mờ  ảo  xa  xa

Lối   mòn  ẩn  hiện  xóm  nhà  cô  thôn

Chiều  tàn  nằng  nhạt  hoàng  hôn

Lừng  lờ sợi  khói  bếp   hồng   nhà  ai  

Tình  buồn  người  tựa  gác  son

Chiều  đi  mờ  tối nẻo  hồn  buồn  tênh

Rượu  còn  nguỵên chén  trên  tay

Mà sao cảm  thấy  đã say hồi  nào

Buồn  vương  theo  ngọn  gió thu                                                                                  Theo  làn  mây  nhạt  tìm  về  cố  hương

Mội  đời  phiêu  bạt  tha phương

Cố  nhân  ngàn  dặm  nhớ  thưong thuở nào

                                     

                                         Thanh Lam  (muà Đông 2013)

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Tố Trung Tình Cận - Liễu Vĩnh

         

1-     

Mưa tạnh trời mát,

Lầu trên sông, trông ngút mắt,

Nước xa trong vắt nắng soi,

Trùng điệp núi chiều nhọn biếc.

Xa thấy Đoạn kiều mờ nhỏ,

Ẩn hiện xóm chài,

Chiều đến khói lẻ vút.

 

Tàn nắng mát,

Đắm say dựa lan lặng ngắt.

Ảm đạm tình tự,

Chưa uống tựa say khướt.

Sầu không hết!

Đã qua mây tối,

Gió thu già hết.

Cố nhân xa lắc,

Suốt ngày không dời mắt.

         

2-     

Mưa xong không khí mát lành

Trên sông lầu vắng trời xanh ngút ngàn

Nước xa trong vắt, nắng vàng

Điệp trùng núi nhọn, đỉnh quang biếc mờ

 

Đoạn kiều xa thấy tỏ lu

Xóm chài ẩn hiện khói cô chiều tàn

Nắng tà say đắm dựa lan

Tự tình ảm đạm bàng hoàng như say

 

Sầu chưa dứt, tối qua mây

Gió thu già hết, xa bay thân tình

Suốt ngày dõi mắt đinh ninh!

 

LB