Ngọc Lâu Xuân - Âu Dương Tu

玉樓春 - 歐陽修  Ngọc Lâu Xuân – Âu Dương Tu

 

別後不知君遠近。Biệt hậu bất tri quân viễn cận.

觸目淒涼多少悶。Xúc mục thê lương đa thiểu muộn.

漸行漸遠漸無書，Tiệm hành tiệm viễn tiệm vô thư,

水闊魚沉何處問。Thủy khoát ngư trầm hà xứ vấn.

 

夜深風竹敲秋韻。Dạ thâm phong trúc xao thu vận.

萬葉千聲皆是恨。Vạn diệp thiên thanh giai thị hận.

故欹單枕夢中尋，Cố y đan chẩm mộng trung tầm,

夢又不成燈又燼。Mộng hựu bất thành đăng hựu tẫn.

 

Chú Thích

1 Ngọc lâu xuân 玉樓春: tên từ điệu, tên khác là Mộc lan hoa木蘭花.

Bài này gồm có 56 chữ chia làm 2 đoạn, mỗi đoạn 4 câu, 3 trắc vận. Cách luật của Âu Dương Tu:

 

X T X B B T T vận

X T X B B T T vận

X B X T T B B cú

X T X B B T T vận

　

X B X T B B T vận

T T B B B T T vận

X B B T T B B cú

T T T B B T T vận

 

T: trắc thanh; B: bình thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

 

2 Xúc mục 觸目: ánh mắt nhìn thấy.

3 Thê lương 淒涼 buồn thảm, ảm đạm quạnh vắng.

4 Đa thiểu 多少: trong bài này có nghĩa là không biết là bao nhiêu.

5 Thư 書: thư tín.

6 Thủy khoát 水闊: mặt nước mênh mông.

7 Ngư trầm 魚沉: cá lặn sâu. Văn chương xưa thường dùng chim nhạn và cá làm phương tiện đem thư tín vì vậy “cá lặn” có nghĩa là không thư tín.

8 Phong trúc 風竹: gió thổi qua bụi trúc.

9 Xao 敲: gõ, gõ cửa.

10 Thu vận 秋韵: tiếng thu, âm thanh trong mùa thu thường nghe.

11 Y 欹 hay y 攲: ngày xưa thường dung như chữ “Ỷ倚: nghiêng người dựa vào chỗ nào đó.”

12 Đơn chẩm單枕: chiếc gối cô đơn.

13 Tẫn 燼: tim đèn đã cháy hết.

 

Dịch Nghĩa

Sau khi chia tay không biết rằng anh đi xa hay gần.

Trước mắt đầy cảnh ảm đạm quạnh vắng, trong tâm không biết bao nhiêu là khổ muộn.

Càng đi càng xa càng không có thư tín,

Trời đất bao la biết hỏi tin anh ở đâu?

 

Đêm khuya thiếng gió thổi xạc xào qua bụi trúc, truyền đạt âm thanh mùa thu.

Ngàn vạn tiếng lá rơi như gợi lên nỗi sầu ly biệt.

Dựa vào gối ngủ mong tìm thấy anh trong mộng,

Không mộng thấy gì cho đến khi đèn tàn lụn.

 

Phỏng Dịch

1 Ngọc Lâu Xuân – Đêm Thu Nhớ Người

 

Không biết gần xa sau cách bạn.

Ánh mắt thê lương sầu với muộn.

Càng xa dấn bước lại không thư,

Nước rộng hỏi đâu tăm cá lặn.

 

Canh khuya gió trúc khêu thu vận.

Vạn lá ngàn âm đều đượm hận.

Tìm nhau trong mộng gối cô đơn,

Mộng lại chẳng thành đèn lụn tận

 

2 Đêm Thu Nhớ Người

 

Sau ngày cách biệt anh gần xa?

Ảm đạm vây quanh buồn thấm hòa.

Ngày tháng trôi nhanh thư tín vắng,

Biết đâu hỏi đến, trời bao la?

 

Xào xạc gió đêm thu khóm trúc,

Lá rơi từng tiếng hận miên man.

Dựa gối tìm nhau trong giấc mộng,

Mộng về mờ ảo, ngọn đèn tàn.

 

HHD 9-2020

 

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

 

Ngọc Lâu Xuân

         

Chia tay chả biết anh đâu hẳn

Trước mắt thê lương nhiều khổ hận

Càng đi, càng khuất chẳng tăm hơi

Cá chìm nước thẳm đâu tham vấn?

         

Đêm khuya, gió trúc lay thu vận

Vạn tiếng lá rơi sầu ly hận

Dựa gối cô đơn mộng tìm anh

Mộng cũng không thành đèn bấc lụn!

 

LB