Từ gia Âu Dương Tu 歐陽修, tự là Vĩnh Thúc 永叔,
hiệu là Lục Nhất Cư Sĩ 六一居士, rồi sau lại lấy
hiệu là Túy Ông 醉翁, quê quán ở tỉnh Giang Tây 江西,
nhưng sinh ra ở Tứ Xuyên 四川, TH. Ông đỗ tiến sĩ
năm 23 tuổi, làm nhiều chức quan cao thời Bắc Tống. Sau vì bất bình với Vương
An Thạch, ông xin về trí sĩ và mất lúc 65 tuổi, thụy hiệu là Văn Trung 文忠. Từ của ông có tính cách ôn nhu ủy mị, pha nhiều nữ tính
tuy ông là một nhà Nho nghiêm trang. Về sau có người cho đó là những bài ngụy tác
nhưng thực ra vào thời Tống các nhà Nho vẫn làm thơ từ diễm lệ mà không hề kiêng
kỵ.
踏莎行 - 歐陽修 Đạp Sa Hành – Âu Dương Tu
候館梅殘， Hậu
quán mai tàn,
溪橋柳細， Khê
kiều liễu tế,
草薰風暖搖征轡。 Thảo huân phong noãn dao chinh bí.
離愁漸遠漸無窮， Ly sầu tiệm
viễn tiệm vô cùng,
迢迢不斷如春水。 Điều điều bất đoạn như xuân thủy.
寸寸柔腸， Thốn
thốn nhu trường,
盈盈粉淚， Doanh doanh phấn lệ,
樓高莫近危闌倚。 Lâu cao mạc cận nguy lan ỷ.
平蕪盡處是春山， Bình vu tận
xứ thị xuân sơn,
行人更在春山外。 Hành nhân cánh tại xuân san ngoại.
Chú Thích
1- Đạp Sa Hành 踏莎行: tên bài từ, còn đọc là Đạp thoa hành, có 2 đoạn, tổng
cộng 10 câu, 58 chữ, 6 câu có trắc vận, suốt bài không đổi vận. Cách luật:
X B X T vận
X B X T B B T vận
X B X T T B B cú
X B X T B B T vận
X T B B cú
X B X T vận
X B X T B B T vận
X B X T T B B cú
X B X T B B T vận
B: bình thanh; T: trắc thanh;
X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần
Trong bài từ này, đoạn đầu
tác giả viết cho người ra đi, đoạn sau viết cho người ở lại.
2- Hậu quán 候館: lữ quán, quán trọ.
3- Khê kiều 溪橋: cầu bắc ngang suối.
4- Thảo huân 草薰：mùi thơm của cỏ.
5- Chinh bí 征辔：dây cương ngựa.
Câu này，Thảo huân phong noãn dao chinh bí， nguyên phỏng theo 1 câu thơ cổ: Khuê trung phong
noãn, mạch thượng thảo huân 閨中風暖，陌上草薰 = phòng khuê
gió ấm, Trên đường cỏ thơm.
6- Điều điều 迢迢：Hình dung xa xa.
7- Thốn thốn nhu trường 寸寸柔肠=柔肠寸断 nhu trường thốn
đoạn: hình dung sầu khổ đến cực điểm.
8- Doanh doanh 盈盈：tràn đầy, ràn rụa.
9- Phấn lệ 粉泪：nước mắt tràn lên mi, hòa với phấn sáp trang sức.
10- Nguy lan 危闌：lan can ở trên lầu cao.
11- Bình vu 平蕪：bãi cỏ phẳng dài.
Bản Dịch của Đàm Giang
ĐẠP SA HÀNH
Bản Dịch của Lộc Bắc
2-
Quán trọ mai tàn, cầu, liễu
nhỏ
Thúc cương, gió ấm thơm mùi cỏ
Ly biệt càng xa càng thêm buồn
Đều đều không dứt như xuân thủy
Tấc ruột mềm, phấn son nhòa lệ
Chớ lên lầu rào cao đứng dựa
Xa thẳm cuối trời, đó núi
xuân
Người còn khuất xa ngoài chốn
nọ!!
Lộc Bắc Aout20
Bản Dịch của Nguyễn Tâm
Hàn
Mai tàn sau quán
Liẽu rũ bên cầu
Gió thoảng đưa hương cỏ, vó câu
Rong ruổi mãi ... niềm đau canh cánh
Cuộc chia ly ... dòng xuân sóng sánh
Nhàu nhũn tâm can
Đầy vơi lệ thảm
Được chi đâu ... lan can đứng ngắm
Nơi xa xăm ... núi đón xuận rồi
Người đi biền biệt ... chốn ấy xa xôi
NguyễnTâmHàn
Dec. 2016
Lối sau lữ quán mai tàn
Gió lay lệ liễu lan man bên cầu
Hương cỏ thoảng, nhẹ vó câu
Đường đời đôi ngả nỗi sầu khó quên
Dòng xuân chảy, nước triền miên
Niềm riêng từng khúc ruột mềm thắt đau
Nhạt nhòa phấn lệ u sầu
Nhớ thương đứng tựa bên lầu xa trông
Cỏ xanh tận núi chập chùng
Người đi hẳn đón xuân phong cuối trời
NguyễnTâmHàn Dec. 31st-2016
0 comments:
Post a Comment