Tây Giang Nguyệt - Chu Đôn Nho

西江月 - 朱敦儒  Tây Giang Nguyệt – Chu Đôn Nho

世事短如春夢，         Thế sự đoản như xuân mộng,

人情薄似秋雲。         Nhân tình bạc tự thu vân.

不須計較苦勞心。     Bất tu kế giảo khổ lao tâm.

萬事原有命。             Vạn sự nguyên hữu mệnh.

　　

幸過三杯酒好，         Hạnh quá tam bôi tửu hảo,

況逢一朵花新。         Huống phùng nhất đóa hoa tân.

片時歡笑且相親。     Phiến thời hoan tiếu thả tương thân.

明日陰晴未定。         Minh nhật âm tình vị định.

Chú Thích

1 Tây giang nguyệt 西江月: nguyên là bài hát của Đường giáo phường 唐教坊, sau này mới đổi thành từ điệu. Tên khác là “Bạch bình hương 白苹香”, “Bộ hư từ 步虚詞”, “Vãn hương thời hậu 晚香時候”, “Ngọc lô tam giản tuyết 玉爐三澗雪”, “Giang nguyệt lệnh 江月令”. Bài từ này có 50 chữ, đoạn trên và đoạn dưới đều có 2 bình vận và 1 diệp vận 葉韻 (diệp vận sẽ có cùng vận với vận bằng chính nhưng mang thanh trắc). Cách luật:

X T X B X T cú

X B X T B B vận

X B X T T B B vận

X T X B X T diệp vận

 

X T X B X T cú

X B X T B B vận

X B X T T B B vận

X T X B X T diệp vận

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

2 Thế sự 世事: việc đời.

3 Xuân mộng 春夢: giấc mộng mùa xuân.

4 Nhân tình 人情: tình người.

5 Bạc 薄: mỏng.

6 Thu vân 秋雲: mây mùa thu.

7 Bất tu 不須: không nên.

8 Kế giảo 計較: tính toán.

9 Khổ lao苦勞: cay đắng nhọc nhằn.

10 Hữu mệnh 有命: có vận mệnh do trời định.

11 Hạnh 幸: may.

12 Huống 況: thêm nữa, phương chi.

13 Hoa tân 花新 = tân hoa: hoa mới nở.

14 Phiến thời 片時: chốc lát.

15 Thả 且：tạm như thế.

16 Tương thân 相親: thân thiết với nhau.

Dịch Nghĩa

Việc đời ngắn ngủi tạm bợ như một giấc mộng xuân,

Tình người bạc bẽo như đám mây mỏng mùa thu.

Không cần phải suy tính nghĩ ngợi mình gian lao khổ sở,

Vạn sự trong đời đều do số mệnh cả.

Ngày hôm nay gặp may uống ba chén rượu ngon,

Lại gặp được một bông hoa mới nở.

Trong chốc lát vui cười tạm thân thiết như thế,

Ngày mai mưa hay tạnh thì chưa biết được.

Phỏng Dịch

1 Tây Giang Nguyệt - Đời Ngắn Ngủi

 

Thế sự ngắn như xuân mộng,

Mây thu mỏng tựa tình người.

Chẳng nên kể lể khổ trong đời.

Muôn việc đều là số vậy.

 

May uống ba ly rượu quý,

Lại thêm một đóa hoa tươi.

Tạm thân chốc lát mải vui cười.

Mưa tạnh ngày mai chưa thấy.

 

2 Đời Ngắn Ngủi 

Ngắn ngủi mộng xuân ngán việc đời,

Tình người mỏng tựa áng mây trôi.

Cần chi kể lể lao cùng khổ,

Vạn sự trong đời vận mệnh thôi.

May mắn uống ba chén rượu nồng,

Lại thêm gặp được đóa hoa hồng.

Vui cười chốc lát tạm thân thiết,

Mưa, tạnh ngày mai ai biết không?

HHD 9-2019

Bản Dịch của Lộc Bắc

Tây Giang Nguyệt 

1- 

Việc đời ngắn như xuân mộng

Tình người mỏng tựa phù vân

Nhọc lòng suy tính có đâu cần

Mọi sự đều do số mệnh

 

May được ba ly rượu quý

Gặp thêm một đóa hoa xuân

Thoáng vui cười, như thể tương thân

Chưa biết mai mưa hay tạnh

 

2-   thương thân

 

Việc đời ngắn ngủi mộng dư

Tình người mỏng tựa mây thu chuyển vần

Lao tâm suy tính đâu cần

Thảy do số mệnh quỷ thần khắc ghi

 

Gặp may rượu quý ba ly

Lại thêm một đóa tường vi nở gần

Thoáng vui cười tạm thiết thân

Mặc mai mưa/tạnh định phần ra sao!

 

Lộc Bắc

Oct24

 

Bản Dịch của Mỹ Ngọc

 

Tây Giang Nguyệt.

 

Đời sống ngắn như xuân mộng,

Tình người mỏng tựa mây bay.

Không cần nghĩ ngợi chuyện chua cay,

Muôn việc đều do số đấy.

 

May được ba ly rượu quý,

Đóa hoa mới nở gặp ngay.

Tạm vui cười thắm thiết giờ đây,

Mưa nắng mai này đành vậy.

Mỹ Ngọc phỏng dịch.

Oct. 14/2024.