Vọng Nguyệt hữu Cảm - Bạch Cư Dị

望月有感 - 白居易  Vọng Nguyệt Hữu Cảm - Bạch Cư Dị

時難年荒世業空，Thời nạn niên hoang thế nghiệp không,

弟兄羈旅各西東； Đệ huynh ky lữ các tây đông.

田園寥落干戈後，Điền viên liêu lạc can qua hậu,

骨肉流離道路中。 Cốt nhục lưu ly đạo lộ trung.

弔影分為千里雁，Điếu ảnh phân vi thiên lý nhạn,

辭根散作九秋蓬； Từ căn tán tác cửu thu bồng.

共看明月應垂淚，Cộng khan minh nguyệt ưng thùy lệ,

一夜鄉心五處同。Nhất dạ hương tâm ngũ xứ đồng.

Chú Thích

1 Thời nạn  時難: tai nạn vì thời thế chiến tranh...

2 Niên hoang年荒：năm mất mùa đói khổ. Bản khác chép niên cơ 年飢 = năm đói kém.

2 Thế nghiệp 世業：sản nghiệp do tổ tông truyền lại.

3 Ky lữ 羈 旅：phiêu bạc lưu lãng.

4 Liêu lạc 寥落：hoang vu linh lạc.

5 Can qua 干戈：chiến tranh.

6 Điếu ảnh 吊影：người đơn thân cô độc.

7 Thiên lý nhạn 千里雁：ám chỉ huynh đệ xa cách như con nhạn lià đàn.

8 Từ căn 辭根：thảo mộc lìa khỏi gốc. Ý nói anh em rời bỏ quê hương xứ sở.

9 Cửu thu九秋: trời thu. Cửu thu bồng 九秋蓬：Trong tiết mùa thu cỏ bồng nghiêng ngả theo chiều gió. Ý nói phiêu bạc tha hương.

10 Hương tâm 鄉心：lòng nhớ quê hương.

11 Ngũ xứ 五處：Đông tây nam bắc trung ương.

Dịch Nghĩa
Ngắm Trăng Cảm Xúc của Bạch Cư Dị

Thời hoạn nạn, năm mất mùa, sản nghiệp tiêu tan,

Anh em phiêu bạc mỗi người một nơi.

Ruộng vườn tiêu điều sau chiến tranh,

Cốt nhục ly tan trên khắp nẻo đường.

Chiếc bóng cô đơn phân ra thành chim nhạn xa ngàn dặm,

Cỏ bồng rơi rụng tan tác trong trời thu,

Cùng nhau ngắm trăng sáng mà dòng lệ rơi,

Một đêm nhớ cố hương tâm tình (người) ở 5 chốn đều tương đồng.

Phỏng Dịch

Ngắm Trăng Cảm Xúc

Chiến nạn tan hoang tàn sản nghiệp,

Anh em phiêu bạc khắp muôn phương.

Tiêu điều vườn ruộng tàn chinh chiến,

Ly tán tình thâm mọi nẻo đường.

Cánh nhạn xa xăm người lận đận,

Trời thu tan tác cỏ thê lương.

Trăng vàng mòn mỏi đôi dòng lệ,

Chốn ấy đêm trường nhớ cố hương.

HHD 8 - 2018

VỌNG NGUYỆT HỮU CẢM_Bạch cư Dị

Hoạn nạn mất mùa, sản nghiệp không

Anh em phiêu bạt khắp tây đông

Ruộng vườn hoang phế sau chinh chiến

Cốt nhục phân ly khắp nẻo đường

Chiếc bóng lìa đàn thân nhạn lạc

Gốc rời tan tác cỏ thu bồng

Đều xem trăng sáng tuôn dòng lệ

Một tối hoài hương khắp chốn cùng!

Lộc Bắc

Aug2018