醉花陰 - 李清照 Túy
Hoa Âm -
Lý Thanh Chiếu
薄霧濃雲愁永晝， Bạc
vụ nùng vân sầu vĩnh trú,
瑞腦消金獸。 Thụy
não tiêu kim thú.
佳節又重陽， Giai
tiết hựu trùng dương,
玉枕紗廚， Ngọc
chẩm sa trù,
半夜涼初透。 Bán
dạ lương sơ thấu.
東籬把酒黃昏後， Đông
ly bả tửu hoàng hôn hậu,
有暗香盈袖。 Hữu
ám hương doanh tụ.
莫道不消魂？ Mạc
đạo bất tiêu hồn?
簾卷西風， Liêm
quyển tây phong,
人比黃花瘦。 Nhân tỷ hoàng hoa sấu.
Chú Thích
1- Túy hoa âm 醉花陰:
tên từ điệu, 52 chữ, gồm 2 đoạn, mỗi đoạn 5 câu có 3 trắc vận.
X T X B B T T vận
X T B B T vận
X T T B B cú
X T B B cú
X T B B T vận
X B X T B B T vận
T T B B T vận
X T T B B cú
X T B B cú
X T B B T vận
X: Bất luận; T:
thanh trắc; B: thanh bằng; cú: hết câu; vận: vần
2- Vân 雲:
mây, bản khác chép phân 雰: mùi thơm
hay âm 阴: bóng râm.
3- Vĩnh trú 永晝:
ngày dài. Sầu vĩnh trú 愁永晝: nỗi buồn khó tiêu trừ khiến cho mình cảm
thấy ngày quá dài.
4- Thụy não 瑞腦:
còn gọi là long não 龍腦, băng phiến 冰片= chất thơm.
5- Tiêu 消:
tan ra, tiêu mất, bản khác chép tiêu 銷: nung chẩy, tan ra, hoặc phún 噴: phun ra.
6- Kim thú 金獸:
lư đồng đúc thành hình con thú.
7- Trùng dương 重陽:
Ngày 9 tháng 9 âm lịch là tiết Trùng cửu 重九(2 số 9) hay tiết Trùng dương (theo dịch kinh, ngày này nhật nguyệt đều có dương số nên
gọi là trùng dương). Tên khác là Đăng cao tiết 登高節,
Cúc hoa tiết 菊花節....
8- Sa trù 紗廚 = sa trù 紗幮: màn lụa.
9- Lương 涼:
mát, hơi mát, bản khác chép thu 秋: mùa thu.
10- Đông ly 東籬:
Do câu thơ của Đào Uyên Minh 陶渊明: “Thải cúc đông ly hạ, Du du kiến Nam sơn 采菊东篱下，悠悠见南山 = dưới khóm cúc mầu ở hàng rào phía
đông, mờ mờ thấy núi Nam sơn” nên các thi nhân
quen dùng chữ “Đông ly” để chỉ hoa cúc trồng ở hàng rào.
11- Ám hương 暗香:
mùi thơm nhẹ nhàng (của hoa cúc).
12- Doanh tụ 盈袖:
đầy tay áo.
13- Tiêu hồn 消魂:
tan hồn, hình dung buồn thương cực độ. Bài Biệt phú 别赋 của Giang Yêm 江淹 thời Nam Triều 南朝 có câu“Ảm nhiên tiêu hồn giả, duy biệt nhi dĩ hỉ 黯然销魂者，惟别而已矣 = tan hồn buồn thảm thì chỉ do sự xa
cách mà thôi." Ở chỗ này bà Lý Thanh Chiếu muốn nói lòng buồn thảm vì chồng
đi công tác xa nhà.
14- Liêm quyển
tây phong 簾卷西風: gió thu thổi lay động rèm, màn cửa.
15 Tỷ (tỉ, bỉ) 比: so với, bản khác chép tự似: giống như.
16- Hoàng hoa 黃花 = hoàng vàng = hoa cúc vàng.
Dịch Nghĩa
Sương mỏng mây
dầy buồn suốt buổi.
Long não tan chẩy
trong lư đồng hình con thú
Lại tiết đẹp
trùng dương
Gối ngọc màn lụa
Mửa đêm hơi mát
mới xuyên thấu
Sau hoàng hôn uống
rượu cạnh khóm cúc ở hàng rào.
Có mùi thơm thoảng
đầy tay áo.
Chớ nói không
tiêu hồn.
Gió thu thổi phất
phơ màn cửa.
Người gầy hơn
hoa vàng.
Phỏng Dịch
1 Túy Hoa Âm –
Thu Cô Đơn
Sương mỏng mây dầy
sầu suốt buổi.
Thụy não lư đồng
chảy.
Tiết đẹp lại
trùng dương,
Gối ngọc màn tơ,
Hơi lạnh đêm
xuyên tới.
Dậu đông nâng rượu
sau chiều tối.
Tay áo hương thơm
vợi.
Chớ nói chẳng
tiêu hồn,
Cuốn gió màn thu,
Gầy sánh hoa vàng
bội.
2 Thu Cô Đơn
Làn sương giăng
mỏng áng mây dầy
Ảm đạm ngày dài buồn lất lây.
Hình thú lư đồng nung thụy não.
Trùng dương tiết đẹp cảnh hây hây.
Gối màn ngọc lụa thu xuyên thấu,
Chiều đến nâng ly bên cúc vàng.
Thoang thoảng u
hương đầy vạt áo,
Cảnh buồn chớ tưởng hồn không tan.
Phất phơ màn cuốn thu phong,
Thân gầy hoa cúc
hận lòng biệt ly.
HHD 10-2017
Túy Hoa Âm- Lý Thanh Chiếu
1_
Sương mỏng
mây dầy sầu muôn thuở.
Băng phiến tan,
lư thú
Lại tiết đẹp
trùng dương
Gối ngọc, rèm
là
Nửa đêm hơi
mát thấu
Rào cúc chiều
buông nâng chén rượu
Hương thơm đầy
tay áo
Chớ nói chẳng
tiêu hồn
Rèm cuốn
gió tây.
Người gầy
hơn hoa rũ
2_
Sương mỏng
mây dầy buồn muôn thuở.
Chẩy tan long
não trong lư thú
Trùng dương
tiết đẹp, gối rèm sang
Hơi mát nửa
đêm tràn xuyên thấu.
Rào cúc chiều
buông chén rượu say
Cảnh tiêu hồn,
hương đầy tay áo
Phất phơ
rèm cản gió tây
Hoa vàng so
với thân gầy khác chi!
Lộc Bắc
Jul2018
0 comments:
Post a Comment