Tạ Trì Xuân - Lý Chi Nghi

謝池春慢- 李之儀  Tạ Trì Xuân – Lý Chi Nghi

 

殘寒銷盡，                  Tàn hàn tiêu tận,

疏雨過、清明後。     Sơ vũ quá, thanh minh hậu.

花徑斂餘紅，              Hoa kính liễm dư hồng,

風沼縈新皺。              Phong chiểu oanh tân trứu.

乳燕穿庭戶，              Nhũ yến xuyên đình hộ,

飛絮沾襟袖。             Phi nhứ triêm khâm tụ.

正佳時，                      Chính giai thời,

仍晚晝。                      Nhưng vãn trú.

著人滋味，                 Trứ nhân tư vị,

真個濃如酒。             Chân cá nùng như tửu.

 

頻移帶眼，                 Tần di đái nhãn,

空只恁、厭厭瘦。     Không chỉ nhẫm, yêm yêm sấu.

不見又思量，             Bất kiến hựu tư lương

見了還依舊。             Kiến liễu hoàn y cựu.

爲問頻相見，             Vi vấn tần tương kiến,

何似長相守。             Hà tự trường tương thủ.

天不老，                      Thiên bất lão,

人未偶。                      Nhân vị ngẫu,

且將此恨，                 Thả tương thử hận,

分付庭前柳。             Phân phó đình tiền liễu.

 

Chú Thích

1- Tạ trì xuân mạn 謝池春慢: tên từ bài, gồm 90 chữ, đoạn trước và đoạn sau đều có 10 câu với 5 trắc vận. Cách luật:

 

X B B T cú

B X T, B B T vận

X T T B B cú

X T B B T vận

X T B B T cú

B T B B T vận

T B B cú

B T T vận

T B B T cú

B T B B T vân

 

B B T T cú

B T T, B B T vận

T T X B X cú

X T B B T vận

T T B B T cú

X T B B T vận

B X T cú

B T T vận

X B X T cú

B T B B T vận

 

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

 

2- Sơ vũ 疏雨: mưa thưa thớt, mưa bụi.

3- Thanh minh清明: lễ tiết thanh minh vào tháng 3 âm lịch.

4- Hoa kính花徑: đường mòn nhỏ xuyên qua khóm hoa.

5- Liễm 斂: thu nhặt, tụ tập.

6- Phong chiểu風沼: gió thổi trên ao hồ.

7- Tân trứu新皺: những đợt sóng mới làm nhăn mặt nước.

8- Nhũ yến 乳燕: chim én non.

9- Phi nhứ 飛絮: cành liễu lay theo gió.

10- Giai thời 佳時: thời gian đẹp đẽ.

11- Nhưng仍: vẫn, liên tục.

12- Trú 晝: ban ngày.

13- Trứ (trước) nhân著人: làm cho người có cảm giác.

14- Tư vị 滋味: mùi vị.

15- Tần di 頻移: thường thường di chuyển, frequency shift. Đái nhãn 帶眼: cái lỗ ở trên dây thắt lưng. Tần di đái nhãn頻移帶眼: thường đổi cái lỗ ở trên dây thắt lưng, ý nói ngày càng gầy đi.

16- Nhẫm (nhiệm) 恁: như thế, như vậy.

17- Yêm yêm厭厭: chán nản, yếu đuối, yên tĩnh.

18- Tư lương 思量: suy tư.

19- Trường tương thủ 長相守: trung thành với nhau dài lâu.

20- Ngẫu 偶: bạn tình.

21- Phân phó分付: giao phó cho.

 

Dịch Nghĩa

Cái lạnh cuối cùng tiêu tan hết,

Trận mưa bụi vừa qua, sau tiết thanh minh.

Đường nhỏ xuyên qua vườn hoa tụ tập hoa rụng còn xót lại,

Gió thổi trên ao hồ làm cho mặt nước lăn tăn.

Chim yến non bay xuyên qua cửa sân,

Cành liễu bay trong gió đập vào cổ và tay áo.

Chính là thời gian đẹp (trong năm),

Đêm và ngày nối tiếp nhau.

Khiến người cảm giác được mùi vị (thời gian đẹp đẽ).

Thật là nồng như rượu.

 

Thường khi di chuyển cái lỗ thắt lưng (ngày càng gầy đi),

Cứ như thế, ưu uất gầy gò.

Không nhìn thấy (nàng) thì tương tư.

Nhìn thấy (nàng rồi thì vẫn là cách ly) tương tư như cũ.

Vì vậy muốn hỏi gặp (cô ta) nhiều lần,

Sao bằng như vĩnh viễn gần bên nhau.

Ông trời không bao giờ già.

Người (có tình nhưng lại) không có bạn đời.

Cái mối tương tư hận tình này (ai hiểu cho),

Hãy tạm giao phó cho cây liễu trước sân.

 

Phỏng Dịch

Tình Hận Nan Vong

 

Cơn lạnh đã tiêu tan,

Mưa phùn vừa mới tạnh.

Lễ tiết Thanh minh tàn,

Lối mòn hoa tản mạn.

 

Ao gió sóng lăn tăn.

Yến non xuyên cửa sân.

Xiêm y phơ phất liễu,

Thời tiết đẹp mùa xuân.

 

Ngày đêm liên tiếp nối,

Lãng mạn muôn ngàn lối.

Tư vị thấm tâm hồn,

Nồng hơn rượu gấp bội.

 

Mỏi mòn dần cuộc đời,

Còm cỏi thân hao gầy.

Tương tư khi cách biệt,

Đối diện vẫn đơn côi.

 

Gặp nhiều chẳng được chi,

Xin giữ mối tình si.

Không già trời bất tận,

Không bạn người thương bi.

 

Trong đời ôm mối hận,

Tình hận tìm nguôi ngoai.

Hãy tạm không vương bận,

Trước sân liễu gió lay.

 

HHD 08-2021

Read More

Ức Tần Nga - Lý Chi Nghi

憶秦娥 - 李之儀  Ức Tần Nga – Lý Chi Nghi

用太白韻 Dụng Thái Bạch vận

 

清溪咽。                      Thanh khê yết.

霜風洗出山頭月。     Sương phong tẩy xuất sơn đầu nguyệt.

山頭月。                      Sơn đầu nguyệt.

迎得雲歸，                 Nghinh đắc vân quy,

還送雲別。                 Hoàn tống vân biệt.

 

不知今是何時節。     Bất tri kim thị hà thời tiết.

凌歊望斷音塵絕。     Lăng Hiêu vọng đoạn âm trần tuyệt.

音塵絕。                      Âm trần tuyệt.

帆來帆去，                 Phàm lai phàm khứ,

天際雙闕。                 Thiên tế song khuyết.

 

Chú Thích

1- Ức tần nga 忆秦娥: tên từ bài. Tên khác là “Tần lâu nguyệt 秦樓月”, “Bích vân thâm 碧雲深”, “Bích vân mộ hợp 碧雲暮合”, “Song hà diệp 雙荷葉”, “Bồng lai các 蓬萊閣”, “Hoa thâm thâm 花深深”. Truyền thuyết cho rằng Lý Bạch đã sáng tác ra điệu này. Bài này có 46 chữ, có khi trắc vận, có khi bình vận hoặc có cả trắc, bình vận trong một bài. Thường có thêm điệp vận. Cách luật:

 

X X T vận

X B X T B B T vận

B B T điệp vận

X X X X cú

X X B T vận

 

X B X T X B T vận

X B X T B B T vận

B B T điệp vận

X B X T cú

X X B T vận

 

2- Thanh khê 清溪: suối trong.

3- Yết 咽: nức nở, róc rách.

4- Sương phong 霜風: gió lạnh.

5- Tẩy xuất 洗出: rửa giải, elute.

6- Sơn đầu 山頭: đỉnh núi.

7- Hoàn 還: còn, hãy còn.

8- Thời tiết 時節: nhiệt độ không khí nóng hay lạnh, trời mưa hay nắng.

9- Lăng Hiêu 凌歊: tức Lăng Hiêu đài 凌歊台, thuộc tỉnh An Huy 安徽, TH. Vua Tống Hiếu Võ đế Lưu Tuấn 宋孝武帝劉駿 đời Nam Triều 南朝 từng xây dựng cung tránh nóng bức ở đây.

10- Vọng đoạn 望斷: nhìn thật xa.

11- Âm trần 音塵 = âm tín 音信: tin tức.

12- Tuyệt 絕: mất hẳn, dứt hẳn, ngừng hẳn.

13- Phàm 帆: buồm, đại chỉ thuyền.

14- Thiên tế 天際: chân trời.

15- Song khuyết 雙闕: tức là cung khuyết 宮闕, cửa cung vua, đại chỉ cung vua.  

 

Dịch Nghĩa

Suối trong róc rách,

Gió lạnh (thổi tan mây) hiện ra trăng trên đầu núi.

Trăng đầu núi.

Nghinh đón mây về,

Còn đưa tiễn mây đi.

 

Không biết bây giờ thời tiết thế nào.

Nhìn thật xa nơi tháp Lăng Hiêu không thấy tin tức gì cả.

Không tin tức gì cả.

Thuyền buồm đến thuyền buồm đi,

Cung vua ở nơi chân trời.

 

Phỏng Dịch

1 Ức Tần Nga - Nhớ Thành Đô

 

Suối róc rách,

Gió sương rửa sạch đầu non nguyệt.

Đầu non nguyệt.

Trăng đón mây về,

Cùng mây ly biệt.

 

Bây giờ ai biết đâu thời tiết,

Lăng Hiêu nhìn tận không tin biết.

Không tin biết.

Buồm đi buồm đến,

Cung vua xa tít.　　

2 Nhớ Thành Đô

Suối reo róc rách âm vang

Gió sương gột sạch trăng vàng đầu non.

Mây về tụ với trăng tròn,

Cùng mây ly biệt trăng còn treo cao.

 

Bây giờ thời tiết ra sao,

Lăng Hiêu trông vọng hôm nào vắng tin.

Cánh buồm đi, đến liên miên,

Đế vương cung khuyết thiên biên cách vời. 

HHD 08-2021

 

 

 

 

Read More

Ngu Mỹ Nhân - Diệp Mộng Đắc

虞美人 - 葉夢得  Ngu Mỹ Nhân - Diệp Mộng Đắc

雨後同幹譽才卿置酒來禽花下作

Vũ hậu đồng cán dự tài khanh trí tửu lai cầm hoa hạ tác.

 

落花已作風前舞。              Lạc hoa dĩ tác phong tiền vũ.

又送黃昏雨。                       Hựu tống hoàng hôn vũ.

曉來庭院半殘紅。              Hiểu lai đình viện bán tàn hồng.

惟有遊絲千丈、罥晴空。Duy hữu du ty thiên trượng, quyến tình không.

 

殷勤花下同攜手。              Ân cần hoa hạ đồng huề thủ.

更盡杯中酒。                       Cánh tận bôi trung tửu.

美人不用斂蛾眉。              Mỹ nhân bất dụng liễm nga mi.

我亦多情無奈、酒闌時。  Ngã diệc đa tình vô nại, tửu lan thì.

 

Chú Thích

1- Ngu Mỹ Nhân虞美人: tên từ bài, nguyên là tên 1 ca khúc của Đường giáo phường, sau lấy làm tên từ bài. Tên khác là “Nhất giang xuân thủy 一江春水”, “Ngọc hồ thủy 玉壶水”, “Vu sơn thập nhị phong 巫山十二峰”. Từ này có 56 chữ, đoạn trước và đoạn sau đều có 4 câu, 2 trắc vận và 2 bình vận. Thay đổi vận sau mỗi đoạn. Cách luật:

 

X B X T B B T trắc vận

X T B B T vận

X B X T T B B bình vận

X T X B X T, X B B vận

 

X B T T B B T đổi trắc vận

X T B B T vận

T B B T T B B đổi bình vận

X T X B X T, T B B vận

 

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; vận: vần

 

2- Can Dự,Tài Khanh干誉, 才卿: đều là bạn của tác giả.

3- Trí tửu 置酒: đãi tiệc rượu

4- Lai cầm来禽: tức là cây lâm cầm林檎, còn được gọi là hoa hồng 花红hay sa quả 沙果, hoa và quả giống cây táo apple. Tên khoa học là Malus pumila.

5- Đình viện: sân vườn, vùng đất xung quanh nhà.

6- Tàn hồng殘紅: hoa tàn.

7- Du ty遊絲: tơ nhện hay tơ côn trùng bay trong không trung. Văn chương Việt Nam thường dịch là “Tơ mành” như câu thơ của Chu Mạnh Trinh trong bài Tổng vịnh truyện Kiều: “Sợi tơ mành theo gió đưa đi, cánh hoa rụng chọn gì đất sạch”.

8- Quyến罥: quyến luyến, quấn quít.

9- Ân cần殷勤: tình ý sâu đậm.

10- Nga mi蛾眉: chỉ chân mày nữ giới.

11- Vô nại 無奈: luyến tiếc, uyển tích, cũng được hiểu là “không làm sao được”.

12- Tửu lạn酒阑: rượu đã uống hết, cạn rượu.

 

Dịch Nghĩa

Ghi chú của tác giả: sau trận mưa, đãi rươu bọn Cán Dự và Tài Khanh, ở dưới khóm hoa lai cầm làm bài này.

Hoa tàn rụng múa may trước gió.

Lại đưa tiễn trận mưa lúc hoàng hôn.

Sáng ra một nửa sân vườn phủ đầy hoa tàn rụng.

Chỉ có ngàn trượng tơ mành như quyến luyến trời không tạnh ráo.

 

Ân cần dắt tay nhau dưới giàn hoa.

Lại uống hết rượu còn trong ly.

Mỹ nhân không phải nhíu mày (sầu bịn rịn).

Ta cũng là kẻ đa tình, tần ngần luyến tiếc trong lúc rượu hết người chia tay.

 

Phỏng Dịch

Dưới Giàn Hoa

 

Hoa rơi trước gió cuốn theo bay,

Lại đến hoàng hôn mưa lạnh đầy.

Sáng sớm nửa sân hồng rụng phủ,

Tơ mành ngàn trượng luyến khung trời.

 

Dưới hoa âu yếm dắt tay nhau,

Uống cạn chén quỳnh giọt rượu sầu.

Xin chớ nhíu mi vì cách biệt,

Đa tình ta cũng đắm hồn sâu.

 

HHD 08-2021

 

 

 

 

Read More

Giảm Tự Mộc Lan Hoa - Hoàng Đình Kiên

減字木蘭花 - 黃庭堅  Giảm Tự Mộc Lan Hoa – Hoàng Đình Kiên

登巫山縣樓作 Đăng Vu Sơn huyện lâu tác

 

襄王夢裡。                 Tương Vương mộng lý,

草綠煙深何處是。     Thảo lục yên thâm hà xứ thị.

宋玉台頭。                 Tống Ngọc đài đầu.

暮雨朝雲幾許愁。     Mộ vũ triêu vân kỷ hứa sầu.

 

飛花漫漫。                 Phi hoa mạn mạn.

不管羈人腸欲斷。     Bất quản ky nhân trường dục đoạn.

春水茫茫。                 Xuân thủy mang mang.

欲度南陵更斷腸。     Dục độ Nam Lăng cánh đoạn trường.

 

Chú Thích

1- Giảm tự mộc lan hoa 减字木蘭花: tên từ bài, tên khác là “Giảm lan 减蘭”, “Mộc lan hương 木蘭香”, “Thiên hạ nhạc lệnh 天下樂令”, “Ngọc lâu xuân 玉樓春”, “Thâu thanh mộc lan hoa” 偷聲木蘭花”, “Mộc lan hoa mạn 木蘭花慢. Bài này có 44 chữ, mỗi đoạn 4 câu có 2 trăc vận và 2 bằng vận. Cách luật:  

 

X B X T trắc vận

X T X B B T T vận

X T B B bình vận

X T B B X T B vận

　　

X B X T đổi trắc vận

X T X B B T T vận

X T B B đổi bình vận

X T B B X T B vận

 

2- Tương vương mộng lý 襄王夢裡: Sở Tương Vương mộng thấy thần nữ đến làm bạn.  

3- Tống Ngọc đài 宋玉台: tức là Sở Dương đài 楚陽台 ở núi Vu Sơn 巫山.

4- Mộ vũ triêu vân 暮雨朝云: mưa chiều mây sớm, do thần nữ nói với nhà vua rằng: “Thiếp ở Dương Đài núi Vu Sơn, sáng làm mây, chiều làm mưa”.

5- Mạn mạn 漫漫: đầy khắp.

6- Ky nhân 羁人: người đi xa quê hương, lữ khách. Tác giả tự ví.

7- Mang mang  茫茫: mênh mông.

8- Nam Lăng 南陵: địa danh. Trong bài này chữ Nam Lăng phiếm chỉ vùng phía nam sông Trường giang.

 

Dịch Nghĩa

Trong giấc mộng của vua Tương Vương.

Cỏ xanh khói đậm (nơi vua gặp thần nữ) là chốn nào?

Nơi Sở Dương đài (mà Tống Ngọc dẫn vua đến)

(Vẫn) mây sớm mưa chiều (làm người xem cảm thấy) buồn biết mấy.

 

Hoa tàn bay đầy khắp,

Chẳng kể gì người nơi đất khách buồn lòng tan nát (đã buồn lại buồn thêm vì cảnh hoa rụng bay tứ tán).

Mặt nước trong mùa xuân mênh mang.

Muốn vượt sông sang Giang Nam (nhưng nhìn thấy cảnh này) càng thêm buồn.

 

Phỏng Dịch

1 Giảm Tự Mộc Lan Hoa  - Cảnh Vu Sơn                

 

Tương Vương mộng mị,

Khói cuộn cỏ xanh đâu đó nhỉ?

Tống Ngọc đài cao,

Mây sớm mưa chiều bao nỗi sầu.

 

Hoa bay tản mạn,

Chẳng quản người đi lòng bấn loạn.

Dòng nước mênh mông,

Muốn đến Nam Lăng thêm chạnh lòng.

2 Cảnh Vu Sơn

Tương Vương mộng mị tình say,

Cỏ xanh khói đậm nơi này là đâu?

Dương đài đất Sở từ lâu,

Mưa chiều mây sớm gieo sầu lòng ai.

 

Hoa tàn khắp chốn tung bay,

Quản chi lữ khách ngất ngây nỗi niềm.

Xuân về dòng nước triền miên,

Giang Nam bến ấy buồn thêm chất chồng.

HHD 08-2021

Bản Dịch của Lộc Bắc

 

Giảm Tự Mộc Lan Hoa – Hoàng Đình Kiên

Làm bài này khi lên lầu ở huyện Vu Sơn.

 

1- 

 

Tương Vương trong mộng

Nơi chốn nao cỏ xanh, khói lộng?

Tống Ngọc đài cao

Mưa chiều, mây sớm biết bao sầu

 

Hoa bay đầy khắp

Chớ kệ khách du lòng tan nát

Nước xuân mênh mang

Muốn đến Nam Lăng thấy đoạn tràng

 

2- lục bát

 

Tương Vương trong giấc mộng lành

Phân vân khói lộng cỏ xanh, chốn nào?

Chàng Tống Ngọc, chốn đài cao

Mưa chiều, mây sớm biết bao nhiêu sầu!

 

Hoa tàn bay khắp hiên lầu

Chớ kệ lữ khách nhớ nhau nát lòng

Nước xuân bát ngát tràn đồng

Nam Lăng muốn đến nhác trông đoạn trường!

 

Lộc Bắc

Avril23

Bản Dịch của Kim Oanh

Giảm Tự Mộc Lan Hoa

 

Thần nữ trong mộng Tương Vương

Cỏ xanh khói thẫm là phương chốn nào

Vu Sơn ở đỉnh núi cao

Mưa chiều mây sớm thiếp sao chẳng buồn

 

Hoa tàn bay bay lơ lửng

Nơi đất khách người sững dững sầu lan

Mùa xuân dòng nước mênh mang

Muốn vượt sông đến Giang Nam nát lòng.

 

Kim Oanh

 

 

 

  

Read More

Niệm Nô Kiều - Hoàng Đình Kiên

念奴嬌 - 黃庭堅  Niệm Nô Kiều – Hoàng Đình Kiên

八月十七日，同諸生步自永安城樓，過張寬夫園待月。偶有名酒，因以金荷酌眾客。客有孫彥立，善吹笛。援筆作樂府長短句，文不加點。

Bát nguyệt thập thất nhật, đồng chư sinh bộ hướng Vĩnh An thành lâu, quá Trương Khoan Phu viên đãi nguyệt. Ngẫu hữu danh tửu, nhân dĩ kim hà chước chúng khách, khách hữu tôn ngạn lập, thiện xuy địch. viên bút tác nhạc phủ trường đoản cú, văn bất gia điểm.

 

斷虹霽雨，                 Đoạn hồng tễ vũ,

淨秋空，山染修眉新綠。Tịnh thu không, Sơn nhiễm tu mi tân lục.

桂影扶疏，                 Quế ảnh phù sơ,

誰便道，今夕清輝不足。Thùy tiện đạo, Kim tịch thanh huy bất túc.

萬里青天，                 Vạn lý thanh thiên,

姮娥何處，                 Hằng nga hà xứ,

駕此一輪玉。             Giá thử nhất luân ngọc.

寒光零亂，                 Hàn quang linh loạn,

為誰偏照醽醁。         Vi thùy thiên chiếu linh lục.

 

年少從我追遊，         Niên thiếu tòng ngã truy du,

晚涼幽徑，                 Vãn lương u kính,

繞張園森木。             Nhiễu trương viên sâm mộc.

共倒金荷，                  Cộng đảo kim hà,

家萬里, 歡得尊前相屬。Gia vạn lý, Hoan đắc tôn tiền tương chúc.

老子平生，                 Lão tử bình sanh,

江南江北，                 Giang nam giang bắc,

最愛臨風曲。             Tối ái lâm phong khúc.

孫郎微笑，                 Tôn lang vi tiếu,

坐來聲噴霜竹。         Tọa lai thanh phún sương trúc.

 

Chú Thích

1- Niệm nô kiều 念奴娇: tên từ bài, đoạn trước 9 câu với 4 trắc vận, đoạn sau 10 câu với 4 trắc vận. Cách luật:

 

X B X T cú

X B X, B T B B B T vận

X T B B cú

X T T, B T B B T T vận

X T B B cú

 X B X T cú

X T X B T vận

B B B T cú

X B B T B T vận

 

X T X T B B cú

X B X T cú

X X B B T vận

X T X B B T T cú

X T X B B T vận

X T B B cú

X B X T cú

X T B B T vận

X B B T cú

X B B T B T vận

 

B: bình thanh; T: trắc thanh; X: bất luận; cú: hết câu; vận: vần

 

2- Vĩnh An thành 永安城: tức là Bạch Đế thành 白帝城, tỉnh Tứ Xuyên 四川, TH.

3- Chư sinh 諸生: bọn trẻ tuổi. Bản khác chép “Chư sinh 諸甥: bọn cháu ngoại”.

4- Trương Khoan Phu 張寬夫: bạn của tác giả.

5- Kim hà 金荷: cái ly uống rượu hình hoa sen bằng vàng.

6- Tôn Ngạn Lập 孫彥立: tên một người trong bọn thanh niên.

7- Viện bút 援筆 = chấp bút 執筆: cầm bút.

8- Văn bất gia điểm 文不加點: câu văn chưa sửa chữa.

9- Đoạn hồng 斷虹: cầu vồng cụt, chỉ có một khúc ngắn.

10- Tễ vũ 霽雨: ngừng mưa, hết mưa.

11-Tu mi 修眉: chân mày dài.

12- Sơn nhiễm tu mi tân lục 山染修眉新綠: núi nhiễm mầu xanh mới vẽ trên chân mày dài của mỹ nhân.

13- Quế ảnh 桂影: tương truyền trê mặt trăng có cây quế nên gọi bóng mờ trên mặt trăng là quế ảnh.

14- Phù sơ 扶疏: vẻ cây cỏ xum xuê.

15- Thùy tiện đạo 誰便道 = thùy tiện thuyết 誰便説 = thùy khước đạo 誰却道: ai lại nói rằng.

16- Thanh huy 清輝: ánh trăng trong sáng.

17 Hằng nga 姮娥: vị nữ thần ngự trị trên cung trăng. Vào thời vua Hán Văn đế Lưu Hằng 漢文帝劉恒, vì kỵ húy nên đổi thành Thường Nga 嫦娥.

18- Nhất luân ngọc 一輪玉: một vầng trăng tròn như ngọc.

19- Linh lục 醽醁: tên rượu ngon của vùng Hành Dương 衡陽, Hồ Nam 湖南, còn gọi là “Linh lục 酃渌”.

20- Truy du 追遊 hay truy du 追游: theo nhau đi chơi.

21- U kính 幽徑: con đường yên tĩnh, sâu kín.

22- Đảo 倒: dốc ngược. Đảo kim hà 倒金荷: dốc ngược chén rượu kim hà, cạn chén rượu.

23- Tôn tiền 尊前: trước chén rượu, trong bữa tiệc rượu.

24- Tương chúc 相屬: liên tục không ngừng.

25- Lão tử 老子: tác giả tự xưng.

26- Lâm phong khúc 臨風曲: bài nhạc sáo lâm phong. Bản khác chép “Lâm phong địch 臨風笛”.

27- Tọa lai 坐来: tức khắc.

28- Sương trúc 霜竹: chỉ cây sáo trúc.

 

Dịch Nghĩa

Ghi chú của tác giả: Ngày 17 tháng 8, cùng với các vị thanh niên đi bộ từ căn lầu thành Vĩnh An, qua vườn của Trương Khoan Phu chờ xem trăng. Tình cờ có rượu quý, vì vậy dùng chén vàng hình hoa sen đãi khách. Trong đám khách có người Tôn Ngạn Lập, giỏi thổi sáo. (Tôi) cầm bút viết bài nhạc phủ trường đoản cú. Văn chưa sửa đổi.

 

Mưa tạnh xuất hiện một đoạn cầu vồng,

Khung trời thu trong vắt, núi nhuộm mầu xanh của chân mày mỹ nhân.

Hình ảnh cây quế (trên mặt trăng) xum xuê,

Ai lại nói rằng, tối nay ánh trăng không đủ.

Bầu trời vạn dặm,

Hằng nga ở chỗ nào,

(Hằng nga ở trên) một cái vòng tròn bằng ngọc này

Ánh sáng trăng lạnh chiếu lung tung,

Vì ai mà chiếu vào rượu quý này.

 

Đám thanh niên xung quanh tôi theo nhau đi chơi,

Buổi chiều mát mẻ trong con đường mòn u tĩnh,

Đi vòng vo quanh cây cối của vườn rừng nhà ông Trương,

Cùng cạn chén vàng dù nhà ở xa vạn dặm,

Được vui trong tiệc rượu còn tiếp nối.

Trong cuộc đời của lão phu,

Từng phiêu bạc giang nam giang bắc,

Thích nhất bài sáo “Lâm phong”.

Chàng Tôn cười mỉm,

Từc thì cầm sáo thổi lên âm thanh (du dương).

 

Phỏng Dịch

Vui Trăng Rằm

 

Mưa đã tạnh cầu vồng xuất hiện,

Trời không tĩnh lặng núi mầu xanh.

Xum xuê cây quế, ai người bảo,

Trăng sáng hôm nay không đủ thanh.

 

Bầu trời dài thẳm chị Hằng đâu?

Một khối ngọc tròn trên đỉnh đầu.

Linh loạn hàn quang soi khắp chốn,

Vì ai chiếu rọi rượu bình sâu.　

 

Niên thiếu theo tôi cùng mải chơi,

Đường mòn tĩnh mát buổi chiều vui.

Vườn rừng cây cối vòng quanh lối,

Vạn dặm nhà xa chén rượu vơi.

 

Tiệc rượu truy hoan còn tiếp nối,

Già này nam bắc suốt khung đời.

Chỉ yêu một khúc lâm phong sáo,

Cười mỉm chàng Tôn thổi đáp lời.

 

HHD 08-2021

 

 

Read More